«وَ لا تَقرَبوا اَلزِّنی اِنَّهُ وَ کانَ فَاحِشَهٌ وُ ساءَ سَبیلاً: به زنا نزدیک نشوید،به درستی که کار بسیار زشت و بد راهی است.»[۱۲۴] در این آیه اشاره بسیار ظریفی برای باز داشتن انسان از عمل زنا شده است.این مفهوم اشاره به نزدیک نشدن دارد،یعنی حتی نباید به عوامل زمینه ساز زنا نزدیک شد.ما به طور روزمره با عوامل زیادی روبرو هستیم که ممکن است ذهن و فکر را به سمت عمل نامشروعی سوق دهد.شاید در بسیاری از مواقع یک درگیری ذهنی برای فرد ایجاد می شود و وسوسه می شود که عمل حرامی را انجام دهد و برای این کار توجیهات خود را دارد.عواملی که محرک ذهن آدمی است فراوان است که از جمله:چشم چرانی،پوشش نامناسب،گفت و گوی زنان و مردان بدون رعایت مرزهای شرعی،کتابهای بد آموز، فیلم های تحریک کننده،کانون های فساد،ازدواج نکردن و … همه این عوامل میتواند زمینه ای قرار بگیرد که فرد را به سمت زنا و عمل جنسی نامشروع سوق دهد.[۱۲۵]
یکی از مواردی که باید بدان توجه شود ارضای صحیح نیاز هاست و اگر فرد نتواند به طریقی درست و صحیح نیاز خود را پاسخ دهد حتما طرق دیگری را برای کاهش آن انتخاب می کند.بحث اخلاقی و زندگی با تعالی اخلاقی وقتی معنا دارد که فرد بتواند نیازهای دورنی و فیزیولوژیک خود را پاسخ گوید.بتواند تمایلات جنسی را ارضاء نماید گرسنگی و تشنگی را پاسخ دهد و سرپناه برای زندگی کردن داشته باشد.آبراهام مزلو(Abraham Maslow) تئوری خود را بر این اساس قرار داده که هر انسانی یک سلسله نیاز دارد که باید برآورده شود و اگر برآورده نشود تظاهرات روانی،به برآورده نشدن یک یا چند نیاز اصلی نشان میدهد.او اعتقاد دارد که همان طور که کمبود آهن موجب کمبود کم خونی و کمبود ید باعث گواتر می شود کمبود هر یک از این نیاز ها و عدم ارضاء درست آن میتواند اختلالاتی را برای فرد به وجود آورد.[۱۲۶]
غریزه جنسی آنچنان طوفانی در آدم به پا میکند که گاهی ایمان و عقل را به کنار می زند و تنها در صدد خاموش کردن این آتش سوزان از هر طریقی است.برخی از مفسران صبر بر شهوات را سخت ترین نوع صبر توصیف کردهاند.در این میان پای بسیار از افراد لغزیده،بسیار از اهل ایمان و تقوا که یک عمر لاف تقوا می زدند نیز در این دام گرفتار آمده اند.اما این غریضه را نمی توان سرکوب کرد و چیزی است که در نهاد تمام ابناء بشر گذارده شده است،پس باید آن را از راه درست تعدیل کرد.[۱۲۷] این طوفان ذهنی را می توان هدایت کرد و در کنترل خود درآورد.اگر ذهن تحریک نگردد هیچگاه کفه روان به سمت غریضه جنسی نمی رود.باید محیط ذهن را از زمینه چینی این موارد پاک کرد،توجیهات بی مورد،همداستان شدن با افراد دیگر خصوصاً جوانان که توجیهات خاص خود را دارند،عدم توجه به مسائل جنسی،قرار نگرفتن در محیط های شهوت انگیز،استفاده از ورزش و سرگرم شدن به مسائل دیگر،قناعت در رفتار،ازدواج،و تقوا پیشه کردن از راه های متعادل ساختن ذهن و روان از نیروی عظیم شهوانی است.درباره ى غریزه ى جنسى نیز باید گفت که برداشتن ضابطه ها،عشق واقعى را مى کُشد و طبیعت را هرزه و بى بندوبار مى کند.در این زمینه، هر چه عرضه بیشتر گردد،هوس و میل به تنوّع افزایش مى یابد.به گفته ى راسل در کتاب زناشویى و اخلاق، عطش روحى در مسایل جنسى غیر از حرارت جسمى است.آنچه با ارضا تسکین مى یابد،حرارت جسمى است نه عطش روحى.پس آزادى در مسایل جنسى به شعله ورتر شدن شهوت ها خواهد انجامید؛زیرا هوس،سیرى ناپذیر است.
بند دوم: تعدیل خشم و غصب
خشم را اصولا به عنوان مقدمه ای از خشونت می شناسند.خشونت(agression)دارای مفهومی نسبی است که در تعیین مصادیق و نمونه های آن شدت و ضعف وجود دارد.خشونت داری دو قسمت است خشونت مادی و خشونت معنوی.پس صرف خشونت مادی مد نظر نیست.گاهی خشونت به صورت توهین نمایانگر می شود که نمونه ای از خشونت معنوی است.به هر روی قبل از پرداختن به خشونت و کنترل آن باید عامل زمینه ساز آن یعنی خشم را مدیریت کرد.یکی از توصیه های اکید اسلامی نیز در خصوص کنترل خشم مدارا با مردم است.به طوری که خداوند به پیامبر گرامی خود می فرماید:«وَ لَو کُنتَ فَظاً غَلیظَ القَلبِ لِانفَظُوا مِن حَولِکَ:پیامبر اگر خشن بودی،مردم از گرد تو پراکنده می شدند.»[۱۲۸] از اوصاف مؤمنان این است که با مردم اهل مدارا هستند.[۱۲۹] نکته ای که در باب تعدیلات لازم به ذکر است این است که هیچ یک از این تعدیلات دفعتاً و به صورت آنی به دست نمی آید بلکه هر انسانی بر اساس تمکن و توانایی خود و استعدادهایش و به تدریج این امر حاصل را حاصل میکند.
