سیر گذار و تکامل سازمان‌ها به سازمان‌های ارگانیک، منعطف، مسطح و غیر متمرکز نشان می‌دهد که ابعاد تشکیل دهنده آن‌ ها باید چیزی فراتر از ابعاد سازمان‌های سلسله مراتبی و رسمی باشد. در این گونه سازمان‌ها روابط غیررسمی می‌توانند نقش مهمی در ساختاردهی سازمانی ایفا کنند. این روابط جنبه مهمی از تفاوت بین ساختارهای مکانیکی و ارگانیکی را تشکیل می‌دهند و حتی جنبه تعیین کننده‌ای از ساختارهای فرایند محور را به خود اختصاص می‌دهند. به عنوان مثال سازمان‌های شبکه‌ای بدون توجه به امکان وجود ساختارهای رسمی اساساً بر روابط غیررسمی مبتنی هستند. اجتماعات کاری نیز عمدتاًً از یک مجموعه روابط غیررسمی تشکیل شده‌اند. اما شرایط حاکم بر اقتصادهای دانش محور و الزاماتی که برای سازمان‌ها ایجاد کرده‌اند، نشان می‌دهد که. برای ایجاد سازمان‌های دانش محور به شکل اجتماعات کاری به ابعاد ساختاری سطح بالاتری نیاز است. این سطح شامل روابط مبتنی بر اعتماد، روابط تعاملی برون گرا و روابط عاطفی فراگیر می‌باشد که در ادامه به تشریح این ابعاد و نقش آن‌ ها در سازمان‌های دانش محور پرداخته می‌شود (منوریان و همکارانش، ۱۳۸۶) .

۱٫ روابط مبتنی بر اعتماد : ساختارهای دانش محور به دلیل نیاز شدیدی که به دانش دارند، باید اعتماد محور باشند، نه کنترل محور. برای خلق و تسهیم دانش باید سطح بالایی از اعتماد و خوش بینی در روابط اعضاء سازمان با یکدیگر وجود داشته باشد افراد توانمند شده دانش را به صورت آزادانه خلق و تسهیم می‌کنند. روابط مبتنی بر اعتماد موجب شفافیت سیاسی، ارتباطات مؤثر و مهارت‌های همکاری می‌شود.

۲٫ ارتباطات تعاملی برون گرا: ساختار اصلی ساز ما نهای دانش محور از توافقات ساختاری خوب تعریف شده و هدفمند تشکیل شده است که هدایتگر تعاملات هستند. محیط‌های همکارانه که مرزهای خارجی را گسترش داده‌اند، خلق دانش را تسهیل کرده و جریان دانش را روان می‌سازند. تعاملات داوطلبانه، آشکار و شفاف، امکان گسترش عمیق‌تر پیوندهای غیررسمی، شخصی و رفتاری را فراهم می‌سازند و این عوامل اثر تعیین کننده‌ای در موفقیت مدیریت دانش دارند.

۰۳ روابط عاطفی فراگیر: وجود روابط عاطفی فراگیر در ساختاردهی سازمان به کارکنان اجازه می‌دهد به ارزش‌ها و توانمندی‌های سازمانی به شیوه های سازمان یافته پاسخ دهند. این بستر فرهنگی فرصت‌های بسیار زیادی برای خلاقیت و نوآوری ایجاد می‌کند و در عین هم افزایی عواطف سازمانی و حداکثر کردن آزادی عمل کارکنان موجب تشویق مساعدت‌های خلاقانه، ایجاد بینش سازمانی و در نهایت توسعه ظرفیت خود مدیریتی افراد و گروه‌های سازمانی می‌شود.

‌بنابرین‏ با ورود به یک فضای دانشی سازمان‌ها برای به دست آوردن فرصت در محیط پویا باید انطباق پذیر تر و منعطف‌تر باشند. ادراکات سنتی که از ساختار سازمانی وجود دارد در مواجهه با چالش‌ها و نیازهای جدید اقتصاد دانشی با شکست روبرو می‌شوند. به هر حال برای توسعه و ترسیم اشکال ساختاری جدید که بتوانند نیازهای جدید محیط دانش محوری را برآورده سازند به کمک ابعاد ساختاری سطح بالاتری نیاز است؛ و در این میان روابط غیررسمی نقش مهمی در تعریف و ادراک فعالیت‌های ساختاری بر عهده دارند. این ابعاد انرژی واقعی سازمان‌های رقیب را در زمینه توانمندی پویا در اقتصاد دانشی تعیین می‌کنند. گذار کلی ساختار سازمانی نشان دهنده روندی است که به طور روزافزون به سمتی پیش می‌رود که در یک محیط پویا ساختار سازمانی باید بازتر از تعاریف موجود، عاطفی‌تر از عقلانیت جامع، تعاملی‌تر، منعطف‌تر، اعتماد محورتر و غیر رسمی‌تر باشد.

۲-۱۴- عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش

موفقیت مدیریت دانش استفاده مجدد از دانش برای بهبود کارایی سازمانی به وسیله ارائه دانش مناسب در زمان مناسب به افرادی است که به ان دانش نیاز دارند. موفقیت مدیریت دانش تأثیر مثبتی بر کارایی سازمان دارد ( Jennex et al, 2007).

دامنه وسیعی از عواملی که می‌توانند موفقیت مدیریت دانش را تحت تأثیر قرار دهند در ادبیات موضوع مشاهده می‌شود. برای مثال عوامل فرهنگ، تکنولوژی اطلاعات و رهبری به عنوان ملاحظاتی مهم در خصوص موفقیت مدیریت دانش مطرح می‌باشند.

در ادبیات مربوط به عوامل حیاتی موفقیت، تعاریف زیادی از آن ارائه شده است. یکی از مهم‌ترین تعاریف مربوط به رو کارت است. به زعم وی عوامل حیاتی موفقیت عبارتند از: تعداد محدودی از حوزه های فعالیت که عملکرد رقابتی موفقیت آمیزی در پی خواهند داشت. در تعریف دیگری برونو و لیدکر اظهار می‌دارند که عوامل حیاتی موفقیت عبارتند از: مشخصه‌ ها، شرایط یا متغیرهایی که اگر درست مدیریت شوند می‌توانند اثر قابل ملاحظه‌ای بر موفقیت موضع رقابتی سازمان داشته باشند. در عوض، پینتو و اسلوین عوامل حیاتی موفقیت را عواملی می‌دانند که به طور قابل ملاحظه‌ای شانس اجرای پروژه ها را بهبود می‌بخشند (رهنورد و محمدی، ۱۳۸۸).

عوامل موفقیت بدین صورت تعریف می‌شوند:حوزه‎هایی که حصول نتایج رضایت‎بخش در آن‌آموزش‌ها، موفقیت سازمان را تضمین می‌کند. این عوامل در صورت عدم وجود در سازمان، باید ایجاد شده و در صورت وجود، پرورش یافته و توسعه یابند. عوامل خارجی از قبیل تأثیرات محیطی مدنظر قرار نمی‌گیرند زیرا سازمان‏ها در اجرای مدیریت دانش کنترلی بر آن‏ها ندارند (Wong, 2005).

در حوزه مدیریت استراتژیک، تعریف عوامل حیاتی موفقیت از جامعیت بیشتری برخوردار بوده و نشان دهنده یک پیوند ایده آل بین شرایط محیطی و مشخصه‌ های کسب و کار است (Amberget al, 2005) .

سازمان‏ها باید از عوامل مؤثر بر موفقیت مدیریت دانش آگاهی داشته باشند. بی اطلاعی و بی توجهی ‌به این عوامل مهم و ضروری احتمالاً تلاش سازمان را به ورطه بیهودگی خواهد کشاند. وجود مجموعه عوامل حیاتی موفقیت مناسب برای سازمان‏ها، آن‏ها را در توجه به مسائل مهم در طراحی پروژه مدیریت دانش یاری خواهد داد (Wong , 2005).

عوامل حیاتی موفقیت مکانیسم‏هایی در سازمان برای توسعه دانش و ترغیب ایجاد دانش در سازمان به علاوه اشتراک گذاری و حمایت از آن می‏ باشد. آن‌ ها همچنین کنده ساخت‏های لازم در بهبود کارایی فعالیت‏های مدیریت دانش می‎‏باشند (Akhavan & Jafari , 2006) .

به منظور غلبه بر چسبندگی‏ دانش و امکان ایجاد و اشتراک گذاری دانش در یک سازمان، سازمان‏ها ممکن است فعالیت‏های مختلفی را بسته به وسایل در دسترس و ویژگی‏های موقعیت خاص انجام دهند. محققان عوامل مختلفی را بیان کرده ‏اند که به انتقال دانش کمک می‏ کنند. سازمان‏ها نیاز دارند از عواملی که موفقیت مدیریت دانش تأثیر می‌گذارند آگاه و باخبر باشند (Migdadi, 2009).

بدین ترتیب در این پژوهش می‌خواهیم که رابطه بین سرمایه فکری و بازارگرایی را در شرکت مورد نظربررسی کرده ‌و امید است با به کارگیری نتایج این پژوهش ،شاهد شکوفایی بیش از پیش این شرکت باشیم و همچنین از سوی دیگر قابلیت های سرمایه فکری و نقش بازارگرایی را برجسته تر کنیم تا این شرکت بتواند در محیط رقابتی ^[۱۴]ونیاز روزافزون جامعه به تولیدات آلومینیومی ‌و مزیت رقابتی که در این عرصه وجود دارد ،محصولات با کیفیت و جدیدتری را روانه بازار کرده تا نیاز جامعه به تولیدات آلومینیومی را بر طرف سازد .

۱-۳- پیشینه تحقیق :

۱-۱-۳- تحقیقات داخلی:

۱-۱-۱-۳- تاثیر بازاریابی داخلی بر بازارگرایی و عملکردسازمانی (مهدی ابزری ، بهرام رنجبریان،نشریه چشم انداز مدیریت ، شماره ۳۱،تابستان ۱۳۸۸، ص ص۴۲-۲۵).

۲-۱-۱-۳- بازارگرایی وعملکرد کسب و کار در ایران (علی دیواندری،غلامحسین نیوکار،نشریه مدیریت بازرگانی ، دوره ۱، شماره۱، پاییز ‌و زمستان ۱۳۸۷، ص ص ۵۴-۳۹).

۳-۱-۱-۳- بررسی تاثیرکارایی عناصر سرمایه فکری بر عملکرد مالی شرکت ها (ابراهیم عباسی ، امان گلدی صدقی،بررسی های حسابداری و حسابرسی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران ، دوره۱۷ شماره ۶۰، تابستان ۱۳۸۹، ص ص ۷۴-۵۷).

۴-۱-۱-۳- تاثیر سرمایه فکری بر ارزش بازار و ‌عملکرد مالی (زهرا پور زمانی ، آزیتا ‌جهان‌شاد، بررسی های حسابداری ‌و حسابرسی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران دوره ۱۹، شماره ۲،تابستان ۱۳۹۱،ص ص۳۰-۱۷).

۱-۲-۳ – تحقیقات خارجی

۲-۱-۲-۳ – بنیتس (۲۰۰۰) و همکارانش تحقیقی با عنوان بررسی رابطه بین سرمایه های فکری و عملکرد تجاری انجام دادند.

۱-۲-۲-۳ – هلنا رودز و تانجامیهالیک (۲۰۰۷) ، در تحقیقی به بررسی تاثیر اجزای سرمایه فکری بر عملکرد مالی پرداختند .

۲-۲-۲-۳ – نان ، پلومن و هانکوک (۲۰۰۷) در تحقیقی به بررسی ارتباط سرمایه فکری با بازده مالی شرکت ها پرداختند .

۱-۴ خلاصه چارچوب نظری تحقیق:

ادبیات سرمایه فکری ، روش های اندازه گیری و تاثیرات سرمایه فکری بر بازارگرایی و بروز کردن آن تمرکز ‌کرده‌است .محقق در این پژوهش با مطالعه پژوهش های انجام شده و با بهره برداری از نظریات و نتایج علمی و تحقیقاتی بنیتس و نارور و اسلیتر و سایر اندیشمندان و دانشمندان علم مدیریت موفق به تشکیل مدل زیر که به عنوان چارچوب نظری این تحقیق مورد استفاده قرار خواهد گرفت ، گردیده است :

سرمایه فکری

سرمایه ساختاری

سرمایه رابطه ای

سرمایه انسانی

بازارگرایی

۱-۵ – اهداف تحقیق :

هدف اصلی :

شناسایی رابطه بین سرمایه فکری و بازارگرایی در شرکت آلومینیوم پارس.

اهداف فرعی :

۱- شناسایی رابطه بین سرمایه انسانی و بازارگرایی در شرکت مورد نظر.

۲- شناسایی رابطه بین سرمایه مشتری ( رابطه ای ) و بازارگرایی در شرکت مورد نظر.

۳- شناسایی رابطه بین سرمایه ساختاری^[۱۵] و بازارگرایی در شرکت مورد نظر.

۱-۶- سوالات تحقیق :

سوال اصلی :

آیا بین سرمایه فکری و بازارگرایی در شرکت آلومینیوم پارس شهرستان ساوه رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد ؟

سوالات فرعی :

۱- آیا بین سرمایه انسانی^[۱۶]و بازارگرایی در شرکت آلومینیوم پارس رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد ؟

۲- آیا بین سرمایه رابطه ای ^[۱۷](سرمایه مشتری) و بازارگرایی در شرکت آلومینیوم پارس رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد ؟

۳- آیا بین سرمایه ساختاری و بازارگرایی در شرکت آلومینیوم پارس رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد ؟

۱-۷ – فرضیات پژوهش :

فرضیه اصلی :

بین سرمایه فکری و بازارگرایی در شرکت آلومینیوم پارس رابطه ی معنا داری وجود دارد .

فرضیه های فرعی :

۱- بین سرمایه انسانی و بازارگرایی در شرکت مورد نظر رابطه معنا داری وجود دارد .

۲- بین سرمایه مشتری ( سرمایه رابطه ای ) و بازارگرایی در شرکت مورد نظر رابطه معنا داری وجود دارد .

۳- بین سرمایه ساختاری و بازارگرایی در شرکت مورد نظر رابطه معنا داری وجود دارد .

۱-۸ – متغیر های تحقیق :

برای انجام هر تحقیق علمی ابتدا بایستی متغیر های آن تحقیق را تعیین نمود . متغیر عبارت است از کمیتی که مقدار آن از واحد مشاهده به واحد مشاهده دیگر تغییر یابد

متغیر مستقل :

متغیر مستقل ما در این پژوهش سرمایه فکری می‌باشد که شامل ابعاد زیر خواهد بود :

۱- سرمایه انسانی : سرمایه انسانی شامل فاکتورهای انسانی مانند هوش ، مهارت ، تخصص ، تجربه و توانایی‌های یادگیری است .

۲- سرمایه ساختاری : به تمام مواردی که از کارکنان سازمان (سرمایه انسانی) پشتیبانی می‌کند اطلاق می‌گردد . در واقع سرمایه ساختاری ، زیر ساخت های پشتیبانی کننده ای است که سرمایه انسانی را به مرز عملیاتی^[۱۸] شدن هدایت می‌کند و در مالکیت سازمان می‌باشد .

۳- سرمایه رابطه ای (سرمایه مشتری) : دانش موجود در رابطه با هر ذینفعی است که حیات سازمان را تحت تاثیر قرار می‌دهد

متغیر وابسته:

متغیر وابسته ما در این پژوهش بازارگرایی خواهد بود .

۱-۹ – روش تحقیق :

به طور کلی روش های تحقیق در علوم رفتاری ^[۱۹]را می توان با توجه به دو ملاک تقسیم کرد :

الف) هدف تحقیق

ب) نحوه گرد آوری داده ها

بر این اساس پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گرد آوری اطلاعات ، تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. این تحقیق از این جهت یک تحقیق توصیفی است که به توصیف جز به جز یک موقعیت و تحلیل متغیر ها به بررسی میزان رابطه میان متغیر ها می پردازد .

۱-۱۰ – قلمرو تحقیق :

قلمرو موضوعی :

تحقیق حاضر که مورد بررسی قرارخواهدگرفت از ابعاد سرمایه فکری که شامل سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای می‌باشد و همچنین خصوصیات خاص بازارگرایی را در شرکت مورد نظر ، مورد بررسی قرار خواهد داد .

قلمرو زمانی :

قلمرو زمانی تحقیق مورد نظر از ابتدای زمستان ۱۳۹۲ تا اواسط بهار سال ۱۳۹۳ می‌باشد .

قلمرو مکانی :

شرکت آلومینیوم پارس شهرستان ساوه می‌باشد که محصولات آن تولید انواع محصولات آلومینیومی است.

۱-۱۱- تعاریف اصطلاحات و عملیاتی متغیرها

بازارگرایی :

بازارگرایی یکی از جنبه‌های فرهنگ سازمانی است که در آن کارکنان بالاترین ارزش را به سودآوری^[۲۰] بنگاه و نگهداری مشتری از طریق ایجاد ارزش برتر می‌دهند . بازارگرایی یک نوع هنجار رفتاری است که در سر تا سر سازمان گسترش یافته و از طریق نوآوری پاسخگوی نیازهای حال و آتی مشتری و بازار است .

سرمایه فکری :

بنیتس سرمایه فکری را به عنوان مجموعه ای از دارایی های نامشهود (منابع ، توانایی ها ، رقابت) تعریف می‌کند که از عملکرد سازمانی و ایجاد ارزش^[۲۱] به دست می‌آیند ]۶[ .

سرمایه انسانی :

سرمایه انسانی شامل فاکتورهای انسانی مانند هوش ، مهارت ، تخصص ، تجربه و توانایی‌های یادگیری است . این سرمایه تماماً به افراد موجود در درون یک سازمان متکی است و نمی تواند تحت مالکیت^[۲۲] سازمان درآید .

سرمایه ساختاری :

از سوی دیگر بهره گیری پلیس از منابع ومخبرین یکی دیگر از روش هایی است که برای ردیابی قاتلین متواری ودستگیری آنان مفید وموثر می‌باشد و می‌تواند فاصله زمانی میان وقوع قتل ودستگیری قاتل را کمتر سازد. هر چه قدر توان پلیس در بهره برداری از این امکان بیشتر باشد احتمال موفقیتش بیشتر خواهد بود. اما بهره گیری از رسانه های گروهی جهت معرفی جنایتکاران متواری به مردم ودستگیری آنان رویکردی است که در کشور ما مورد توجه پلیس قرار گرفته است وتهیه سازو کاری مناسب برای استفاده از این امکان بالقوه می‌تواند پلیس را در دستگیری جنایتکاران وبهره گیری از اطلاعات وسیع مردمی در همان راستا یاری کند.

عضویت کشور ما در سازمان پلیس جنایی بین‌المللی وامکان صدور اعلامیه تحت تعقیب به منظور دستگیری قاتلین متواری به خارج از کشوربرای دستگیری مجرمینی که به امید فرار از چنگال عدالتکشور را ترک کرده‌اند هموارتر می‌سازد. (خلعتبری،۱۳۸۸،ص۴۰-۴۱).

۲-۶-۱۸-۱- شناسایی هویت جسد در قتل:

در پیگیری پرونده های قتل برای شناسایی قاتل اولین گام شناسایی هویت جسد می‌باشد.البته در بسیاری از صحنه ها ی قتل جسد مورد شناسایی است ‌و اولیاء دم وهمسایگان مقتول را می شناسند وخود به خود گام اول برداشته شده است ولی همیشه اینطور نیست. در خیلی از صحنه های قتل که تعداد آن هم قابل توجه است هویت جسد معلوم نیست وجسد ناشناس است. اگر هویت جسد شناسایی نشود نمی توان تحقیقات را آغاز کرد واز آن طریق به شناسایی قاتل دست یافت ، بدون شناخت هویت تحقیقات را از کجا باید آغاز کرد؟

جسد ساکن کدام شهر بوده؟

خانواده او در کجا زندگی می‌کنند؟

دوستان او چه کسانی هستند؟

از کجا باید فهمید چه کسی می توانسته وانگیزه آن را داشته که آن شخص را به قتل برساند؟

این ها سئوالاتی هستند که بدون شناسایی جسد بی پاسخ می ماند ونمی توان قاتل را مورد شناسایی قرار داد از این رو است که بعضی از قاتلین این را به خوبی می دانند که اگر هویت مقتول را به طریقی از بین ببرند که امکان شناسایی او وجود نداشته باشد، امکان شناسایی قاتل نیز وجود نخواهد داشت ومی توانند از چنگ قانون وعدالت بگریزند. یا لااقل تا زمانی که جسد کشف نشده از جهت شناسایی شدن آسوده خاطر خواهند بود از این رو سعی می نمایند به هر طریقی هویت جسد را از بین ببرند. پس اولین وظیفه کارشناس، مأمورو بازپرس شناسایی هویت جسد می‌باشد(جشان،۱۳۸۴، ص۲۹).

شناسایی هویت متوفی ممکن است سر نخی برای شناسایی قاتل باشد، همچنین حتی در قتل های غریبانه، شناسایی هویت قربانی موجب به دست آوردن اطلاعاتی در باره کارهای متوفی می شود که ممکن است نشان دهنده زمان وقوع حادثه یا اطلاعات دیگری در باره جرم باشد. شناسایی هویت جسد باعث می شود که مأمور یا کارآگاه به اطلاعاتی در خصوص موارد زیر دست پیدا کند.

۱٫خانواده همسر و بستگان متوفی.

۲٫محل اقامت متوفی، شخصیت متوفی، محل هایی که مجرم مرتباً به آن جا رفت وآمد داشته است .

۳٫ارتباطات شغلی متوفی، دوستان وهمسایگان متوفی.

۴٫عادات ‌و کارهای روزمره متوفی وغیره(گیبرث،۱۳۷۷،ص۱۷۸).

۲-۶-۱۸-۲- راه های شناسایی هویت اجساد مجهول الهویه:

۲/۱)عکسبرداری از چهره:

اگر چهره جسد سالم باشد عکسبرداری شده و در روزنامه ووسایل ارتباط جمعی منتشر می شود تا کسانی که او را می شناسند اطلاعی دهند.

۲/۲)انگشت نگاری:

با انگشت نگاری از جسد در صورتی که اثر انگشت او در بانک اطلاعات موجود باشد می توان هویت اورا معلوم نمود وهمچنین با تطبیق دادن آثار انگشت جسد با آثار انگشت به دست آمده در صحنه جنایت معلوم گردد که آثار انگشت به دست آمده متعلق به مقتول است یا قاتل.در واقع آنچه قضات ‌و مامورین تحقیق را وا می‌دارد که در مقام کشف اثر انگشت در زوایای پنهان صحنه بر آیند آن است که اگر به فردی مظنون شدند، این اثر انگشت مکشوفه را با آثار انگشت وی تطبیق داده وثابت کنند که وی در صحنه جنایت حاضر بوده است.

۲/۳)شناسایی از روی علایم مخصوص در بدن:

علایمی چون خالک،خالکوبی، سوختگی، اثرجراحی، سالک، اثرزخم ها وبریدگی ها که دربدن جسد کشف شود و نتوان ‌از صورت جسد رامورد شناسایی قرار داد، خانواده ها بادیدن بدن جنازه و ازروی علایم مشخصه می‌توانند جسدرا مورد شناسایی قراردهند. خالکوبی ها نقش ارزنده ای رادر شناسایی جسدبه عمل می آورند چرا که مشاهده نوشته ویا اشکال خالکوبی شده روی بدن اشخاص می‌تواند قرینه ای قوی دال بر سابقه محکومیت وزندان رفتن آن ها باشدچون اکثر خالکوبی ها درزندان انجام می گیردویا می‌تواند مربوط به وابستگی قومی یا گروهی آن ها باشد.

به تجربه ثابت شده است که به لحاظ طبع وروحیه متفاوت اشخاص، نقوش انتخاب شده برای خالکوبی نیز متفاوت است. بدین معنی که افراد دارای طبع زورمدار وتفوق طلب به سمبل های قدرت هم چون شیر ورستمو… تمایل دارند ‌و آن‌هایی که شاعر مسلک وعاشق پیشه اند از شمع وگل وقلب تیر خورده استفاده می‌کنند ‌و آن‌هایی که منحرف جنسی اند از اشکال sexومستهجن بهره می‌برند. وبین شکل خالکوبی ، می‌تواند تا حدودی ما را به شناساندن مقتول راهنمایی کند(جشان،۱۳۸۴، ص۴۰-۷۵).

۲/۴) شناسایی از روی اشیاء وجواهرات همراه ومحتویات جیب های جسد:

جنازه مجهول الهویه را می توان از روی اشیاء همراهش مانند ساعت، گردنبند، کیف، انگشتر، کلید، عکس و…..با کمک افراد ‌خانواده ها ی افراد مفقود مورد شناسایی قرار داد.

۲/۵) شناسایی از روی فرمول ‌و نقشه دندان ها:

طرز قرار گرفتن دندان ها ی جسد در روی کارت های مخصوص دندان پزشکی ونیز به وسیله عکسبرداری با اشعه ایکس حجم، شکل وتعداد ها دندان ها، دندان های سالم، پوسیده ها یا پرشده یا اضافی معلوم می‌گردد چنانچه نقشه دندان بیماری در پرونده دندان پزشکی موجود باشد می توان با فرمول ‌و نقشه به دست آمده از دندان ها ی جسد مطابقت ‌و او را مورد شناسایی قرار داد.

۲/۶) شناسایی از طریق بقایای استخوانی:

می توان از طریق آزمایش نمودن بقایای استخوانی اطلاعاتی را از جسد به دست آورد از جمله: تعیین علت مرگ، جنسیت جسد، نژاد، قد، سن تقریبی.

۲/۷) شناسایی از طریق چهره پردازی:

با در اختیار قرار دادن مجسمه جسد به هنرمندان مجسمه ساز وبا اطلاعات به دست آمده آن ها می‌توانند تصویر چهره فرضی مقتول را درست نموده و در شناسایی جسد به پلیسومقامات قضایی کمک نمایند.

۲/۸) شناسایی از طریق DNA:

1. 1. چنانچه همان صاحبان امضاء مجاز اسناد تعهدآور نتوانند یا نخواهند شخصاَ در بستن پیمان حضور داشته باشند، می‌توانند با برگزیدن یک شخص حقیقی به عنوان وکیل شخصیت حقوقی (مثلاَ شرکت) به انعقا پیمان دست یازند، در اینصورت اختیاراتی که برای بستن پیمان مع الواسطه از سوی آنان به وکیل شخصیت حقوقی (شرکت) داده می شود به منزله اختیاراتی است که شخصیت حقوقی(شرکت) به وکیل مورد بحث داده است. تمام اعمال در غالب وکالتنامه تنظیمی و امضای پیمان از سوی او برای شخصیت حقوقی که موکل وی است، تعهد آور خواهد بود. (اسماعیلی هریسی،۱۳۹۱،ص ۱۰۴)

   

۲-۲-۱-۳-۲-۷- جانشینهای قانونی پیمانکار

نماینده قانونی پیمانکار کسی است که موضوع پیمان به طور کامل به او انتقال پیدا می‌کند، در بند ۲-۲ دستورالعمل نحوه تکمیل و تنظیم موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان‌ها و مقررات مربوط به آن ها چنین بیان می‌دارد:

اگر به علت ایجاد وضعیت خاص در تشکیلات پیمانکار که خارج از اختیار او پدید آید، ادامه کار مقدو نشود، دستگاه اجرایی می‌تواند برای ادامه پیمان بر اساس پیشنهاد پیمانکار و رعایت مراتب زیر، با جایگزینی پیمانکار دیگری به جای پیمانکار موافقت نماید.

۱- پیمان عیناَ و بدون هیچ تغییری به پیمانکار جدید منتقل شود.

۲- پیمانکار جدید که پیمان به او منتقل می شود، باید طبق ضوابط دارای صلاحیت و ظرفیت ارجاع کار لازم برای ادامه کار باشد.

۳-پیمانکار جدید باید تضمین های موضوع پیمان، اعم از انجام تعهدات، پیش پرداخت، حسن انجام کار و مانند این ها را ارائه دهد و جایگزین تضمین های پیمانکار نماید.

۴- پیمانکار جدید باید تکالیف و مسئولیت های ناشی از پیمان و همچنین حسن انجام کار از ابتدای شروع کار و ادامه آن تا پایان کار را بپذیرد و تعهد نماید.

۵- با انتقال پیمان، مطالبات دستگاه اجرایی از پیمانکار و مطالبات پیمانکار از دستگاه اجرایی کلاًَ به پیمانکار جدید منتقل می شود.

۶- با انتقال پیمان به پیمانکار جدید، هیچ گونه تعهدی برای پیمانکار باقی نمی ماند و هر گونه مطالبات دوران پیش از انتقال نیز به پیمانکار جدید تعلق می‌گیرد.

۷-انتقال پیمان باید با تنظیم موافقت نامه بین پیمانکار، پیمانکار جدید و دستگاه اجرایی انجام شود. این موافقت نامه، پس از سپردن تمام تضمین های موضوع ردیف۳، معتبر است.

۸- دستگاه اجرایی، مسئولیتی ‌در مورد تحویل کارگاه و تعهدات بین پیمانکار و پیمانکار جدید ندارد.

۲-۲-۱-۳-۲-۸- نمایندگان قانونی پیمانکار و کارفرما به تفکیک

موضوع پیمان به گونه ای نیست که فقط به کارفرما و پیمانکار و یا جانشین آنان مرتبط شود، بلکه طبیعت و گستردگی موضوع آن به گونه ای است که اشخاص دیگری نیز نقش عمده برای اجرای موضوع پیمان دارند و دارای مسئولیتهایی نیز هستند.

در بررسی شرایط عمومی پیمان به اشخاص دیگری بر می خوریم که اگرچه به عنوان طرفین اصلی پیمان شناخته نمی شوند ولی اجرا کننده ی پاره ای از کارها هستند و نقش آن ها به قدری مهم و ضروری است که حتی از طرفین اصلی پیمان(کارفرما و پیمانکار) نیز مهمتر و حیاطی تراند. این اشخاص عبارتند از مدیر طرح، مهندس مشاور، مهندس ناظر، رئیس کارگاه و پیمانکار جزء. (اسماعیلی هریسی، ۱۳۸۰،ص۹۵)

۲-۲-۱-۳-۲-۸-۱- مدیر طرح

بر طبق ماده ۸ شرایط عمومی پیمان: مدیر طرح، شخص حقوقی است که به منظور مدیریت اجرای کار، در چهارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان، از سوی کارفرما به پیمانکار معرفی می شود.

مدیر طرح نیز مانند کارفرما فقط می‌تواند یک شخص حقوقی باشد هرچند که امور شخص حقوقی توسط شخص حقیقی اداره می شود کلیه امور مربوط به کارفرما می‌تواند توسط مدیر طرح انجام پذیرد، در بند ۲-۳ دستورالعمل نحوه تنظیم و تکمیل پیمان اثتثنائات وارد بر اختیارات مدیر طرح که از سوی کارفرما انتخاب و معرفی می شود چنین بیان گردیده است.

۲-۲-۱-۳-۲- ۸-۲- مهندس مشاور

در قسمت موضوع پیمان، انواع خدمات مشاوره ذکر گردید، اما نقش مهندس مشاور یکی از ارکان مهم و اساسی در قراردادهای پیمان محسوب می شود، مهندس مشاور برعکس کارفرما و مدیر طرح می‌تواند هم اشخاص حقوقی و هم حقیقی باشد، مهندس مشاور وظیفه نظارت را برعهده دارد و پیمانکار همه کارهای خود را با اطلاع او به انجام می رساند .

مهندس مشاور تنها مرجع فنی پیمانکار برای اجرای موضوع پیمان از جانب کارفرماست، هر گونه تغییرات، اظهارنظرهای فنی و اصلاحات مورد نظر پیمانکاران، سازندگان و بازرسان فنی پس از هماهنگی با مهندی مشاور انجام می‌گیرد و توسط وی به پیمانکار ابلاغ می شود. مواردی که مهندس مشاور موظف به کسب مجوز از کارفرماست در اسناد و مدارک پیمان مشخص می‌گردد.

۲-۲-۱-۳-۲-۸-۳- مهندس ناظر

مهندس ناظر، نماینده مقیم مهندس مشاور در کارگاه است و در چارچوب اختیارات تعیین شده در اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار معرفی می شود.

برای اینکه مهندس مشاور بتواند وضایف مربوط به نظارت خود را به نحو مطلوب به انجام رساند، لازم است نماینده ای را از جانب خود در کارگاه داشته باشد که همان مهندس ناظر است و وظایف آن به شرح ذیل در ماده ۳۳ شرایط عمومی پیمان ذکر گردیده.

مهندس ناظر که نماینده مهندس مشاور در کارگاه است، وظیفه دارد که با توجه به اسناد و مدارک پیمان، در اجرای کار، نظارت و مراقبت دقیق به عمل آورد و مصالح و تجهیزاتی را که باید به مصرف برسد بر اساس نقشه ها و مشخصات فنی مورد رسیدگی و آزمایش قرار دهد و هرگاه عیب و نقصی در آن ها یا در نحوه مهارت کارکنان یا چگونگی کار مشاهد کند، دستور رفع آن ها را به پیمانکار بدهد. همچنین هرگاه بعضی از ماشین الات معیوب باشد به طوری که نتوان با آن ها کار را طبق مشخصات فنی انجام داد، مهندس ناظر تعمیر یا تعویض و تغییر آن ها را از پیمانکار می‌خواهد. با رعایت مفاد بند ب ماده ۳۳ قانون مورد بحث، هر گونه دستوری که از طرف مهندس ناظر به پیمانکار داده شود، به مثابه دستورهای داده شده توسط مهندس مشاور است و پیمانکار ملزم به اجرای ‌آنهاست.

مهندس ناظر، به هیچ روی، حق ندارد که از تعهدات پیمانکار بکاهد یا موجب تمدید مدت پیمان یا پرداخت اضافی به پیمانکار شود یا هر نوع دستور تغییر کاری را صادر کند.

۲-۲-۱-۳-۲-۸-۴- رئیس کارگاه

رئیس کارگاه شخصی است حقیقی دارای تخصص و تجربه لازم که پیمانکار اورا به مهندس مشاور معرفی می‌کند تا اجرای موضوع پیمان در کارگاه را سرپرستی کند.

تعریف بالا در ماده ۱۰ شرایط عمومی پیمان آمده و همین طور که از ظواهر امر پیدا است، رئیس کارگاه نمی تواند یک شخص حقوقی یا دو نفر به طور مشترک باشد، بلکه باید یک نفر شخصیت حقیقی به تنایی کارگاه را اداره نماید.

‌در مورد معیار دوم نیز می توان گفت که اصولا حقوق جزا به انگیزه مجرم بی توجه است و کمتر به هدف مجرم از ارتکاب جرم توجه می‌کند و ‌بنابرین‏ تعریف فوق با مبانی کلی حقوق جزا چندان سازگار نیست، حتی اگر معیار فوق را هم بپذیریم باز احراز انگیزه و قصد مجرم کاری بس دشوار است و بسادگی نمی توان تشخیص داد که انگیزه مجرم چه بوده و آیا منافع شخصی را در نظر داشته یا نه؟

‌بنابرین‏ هیچ یک از دو تعریف فوق راهگشای ما در شناخت جرم سیاسی نیست. لیکن شاید با آمیختن این دو تعریف تا حدودی به امکان تمیز جرم سیاسی دست یابیم و کار را آسانتر کنیم، ‌به این ترتیب کلیه جرائم بر ضدساختار حکومتی را جرم سیاسی می شماریم و در نتیجه جرائمی نظیر تبلیغات بر ضد نظام، تشکیل ‌گروه‌های غیرقانونی یا عضویت در چنین گروه هایی که با همین عبارت در قوانین آمده است هر چند دارای ابهام هستند و موارد و مصادیق آن ها دقیقا روشن نیست جرم سیاسی محسوب می‌شوند.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که در هر حال شخصیت مجرم در سیاسی بودن یا نبودن جرم بی تاثیر است یعنی وضعیت مجرم و اینکه او شخصیتی سیاسی است یا نه در سیاسی دانستن جرم مؤثر نیست و آنچه مورد توجه قرار می‌گیرد خود جرم است نه مجرم.

در گذشته سیاسی بودن یک جرم ‌به این معنا بود که جرم خطرناک و بسیار بزرگ و شایسته کیفری سنگین و حتی به مراتب سنگین تر از جرم عمومی است، جرم سیاسی یک خیانت بزرگ و یک گناه نابخشودنی تصور می شد.

این طرز تلقی ناشی از وضعیت خاص جوامع و شکل نظام سیاسی آن دوره بود. در زمانی که سلطنت یک اصل مقدس شمرده می شد و بیشترین توجه حاکمان به حفظ اقتدار خود بود، برخوردی که با جرائم سیاسی می شد، بسیار شدید بود.

برای مثال در قرن هفدهم یک مجرم سیاسی به جرم سوء قصد به جان هنری هفتم محکوم شد تا شکنجه و سپس اعدام شود، آنگاه اعضای بدنش مثله و سوزانده شود و خاکسترش نیز به باد سپرده شود. خانه ای که در آن به دنیا آمده بود ویران گردد و دیگر بر روی آن عمارتی ساخته نشود؛ پدر و مادرش ظرف ۱۵ روز خاک فرانسه را ترک کنند و عمو و خواهرش و برادرش دیگر حق استفاده از نام خانوادگی او را نداشته باشند؛ همان طور که مشاهده می شود شدت برخورد با مجرم سیاسی به حدی بود که دامن اطرافیان مجرم را نیز می گرفت.

لیکن با گذشت زمان و تحولات فکری و نیز تحولات سیاسی و انقلابات قرون ۱۹ و ۲۰ نوع برخورد با جرم سیاسی نیز دگرگون شد. تحولات سریع این دوران باعث شد شخصی که تا دیروز مجرم سیاسی به شمار می‌آمد، امروز به یک قهرمان ملی بدل شود، یا کسی که امروز به عنوان حاکم و صاحب قدرت شناخته می شود، فردا به عنوان متهم سیاسی تحت تعقیب قرار گیرد.

این تحولات سبب آشکار شدن و مورد توجه قرار گرفتن این واقعیت شد که جرم سیاسی مفهومی است نسبی و هیچ عملی در حقیقت و ماهیت خود « جرم سیاسی » محسوب نمی شود و این ما هستیم که به عنوان جامعه در شرایطی خاص عملی را جرم سیاسی محسوب می‌کنیم.

این شرایط دگرگون شونده به اضافه تحولات فکری در زمینه اندیشه سیاسی و رواج نظریه حاکمیت دموکراتیک و دگرگون شدن نسبت قدرت و انسان یا فرد و شیوع اندیشه‌های انسان دوستانه و توجه ‌به این واقعیت که مجرمان سیاسی قلبا برای تحصیل عدالت دست به اقدام مجرمانه زده اند همه و همه سبب شد تا رویکرد به مفهوم جرم سیاسی و طرز برخورد با آن تغییر کند و جرم سیاسی به عنوان جرمی قابل اغماض و نه چندان خطیر تلقی شده در برخورد با آن به مسامحه و ملایمت توصیه شود، تا جایی که امروز در اکثر نظام های حقوقی دنیا مجرمان سیاسی از امتیازات متعدد ‌برخوردارند و در شرایطی محاکمه و مجازات می‌شوند که مجرمان عادی از آن محرومند.

از جمله امتیازاتی که سیاسی شمرده شدن مورد اتهام برای متهم به دنبال دارد محاکمه درحضور هیات منصفه است. از آنجا که جرم سیاسی بر ضد نظام حکومتی به وقوع می پیوندد، ممکن است دادگاه ها در برخورد با چنین اتهامی دچار لغزشها یا محذوراتی شوند، چرا که از یک سو دادگاه ها نیز خود بخشی از حکومت و قدرت را تشکیل می‌دهند و از طرف دیگر ممکن است تحت فشارهای خارجی قرار گیرند که در نتیجه بی طرفیشان نقض گردیده ، جریان رسیدگی از خط انصاف خارج گردد، لیکن حضور هیات منصفه تا حد زیادی این نگرانی را کاهش می‌دهد ضمن اینکه قضاوت درباره بعضی “موضوعات” منطقا باید بر عهده عموم مردم باشد.

برای مثال بهترین نحوه قضاوت درباره اینکه آیا فلان گفتار یا نوشتار باعث تشویش اذهان عمومی شده یا نه، پرسیدن این مطلب از هیات منصفه به عنوان نمونه و نماینده اذهان عمومی است.

بی طرفی هیات منصفه وقتی مسلم می شود که انتخاب اعضای آن مستقل از هر گونه دخالت و نفوذ دولت یا هیات حاکمه باشد، معمولا ترکیب هیات منصفه شرکت کننده در هر دادگاه از بین شهروندانی که در ابتدای سال برای شرکت در این هیات ثبت نام کرده‌اند به قید قرعه تعیین می شود و افرادی از اصناف مختلف مردم در آن حضور دارند.

در ایران اعضای هیات منصفه در جرایم مطبوعاتی برای یک مدت محدود به طور ثابت از طرف برخی مقامات دولتی تعیین می‌شوند و در عمل هم مشاهده می شود که هیات منصفه از افراد کاملا شناخته شده ترکیب یافته که حتی اگر در انتخاب این افراد تعادل بین جناح های فکری یا سیاسی هم رعایت شده باشد، باز هم چنین هیاتی نمی تواند نمایانگر و نمونه کامل و تمام عیار طرز فکر توده مردم باشد.

اما این ایراد اهمیت خود را از دست می‌دهد، وقتی ‌به این واقعیت توجه کنیم که در سال‌های اخیر در دادگاه های رسیدگی به جرائم سیاسی بدون حضور هیات منصفه برگزار شده اند. همه این ها به رغم اصل ۱۶۸ قانون اساسی است که صراحتا علنی بودن و حضور هیات منصفه در دادگاه های رسیدگی به جرائم سیاسی را لازم می‌داند، حتی این اصل قانون اساسی اختیار رئیس دادگاه را برای برگزاری غیر علنی محاکمه در جرائم عمومی که از اختیارات وی می‌باشد با وضوح و قاطعیت از بین برده و به علنی بودن محاکمات سیاسی (و مطبوعاتی) حکم داده است. اگرچه مطابق اصل ۱۶۵ قانون اساسی رئیس دادگاه می‌تواند در صورتی که نظم عمومی یا عفت عمومی اقتضا کند محاکمه را به صورت غیرعلنی برگزار کند اما این فقط ‌در مورد جرائم عمومی صادق است و ‌در مورد جرائم سیاسی چنین امکانی وجود ندارد و محاکمه به هر حال باید به صورت علنی برگزار شود.

علنی بودن محاکمات سیاسی نیز از دیگر امتیازاتی است که قانون برای متهمان سیاسی قائل شده تا بدین ترتیب سلامتی روند محاکمه در نزد افکار عمومی، به داوری گذاشته شودو امکان هر گونه خلاف و اعمال نفوذ به حداقل برسد.

از دیگر امتیازاتی که مجرمان یا متهمان سیاسی از آن برخوردارند « اصل عدم استرداد مجرمان سیاسی » است که مطابق آن در صورتی که متهم یا مجرم سیاسی به کشوری وارد شود، آن کشور از تحویل دادن او به دولت تعقیب کننده خودداری می‌کند.

دولت فرانسه از سال ۱۸۳۰ هیچگاه مجرمان سیاسی را تحویل نداده و حتی خود نیز تقاضای استرداد مجرمان سیاسی را نکرده است، در ایران نیز قوانین مربوط به استرداد این اصل رعایت شده است.