تأکید بر ‌پاسخ‌گویی‌ نهادهای امنیتی و قضایی به مردم، مسئولان دستگاه های ذیربط را به اصلاح برنامه ها و سیاست‌ها و توجه به افکار عمومی سوق می‌دهد و با اعتماد سازی در جامعه، زمینه تقویت مشارکت مدنی در توسعه قضایی و مقابله با جرم را فراهم می‌کند.

اطلاع رسانی بویژه ‌در مورد جرایم سازمان یافته و ملی باید توأم با شناسایی زمینه‌های وقوع جرم و هشدار ‌در مورد تکرار آن باشد، ضمناً در این گونه جرایم باید از قهرمان سازی مجرم و بزرگنمایی جرم پرهیز شود، تا ضمن جلوگیری از برانگیخته شدن تمایلات مجرمانه در افراد مستعد، احساس ناامنی در جامعه افزایش نیابد.

برای پیشگیری از تخلفات اداری و سوء استفاده از پست و مقام، باید مکانیزم های نظارت مدنی و ارتباطات مردمی در سازمان‌ها و ادارات دولتی تقویت می‌کنند، القاء این مطلب که عزمی جدی برای مقابله با مفاسد اداری و اقتصادی وجود ندارد باعث دلسردی مردم از ایفای نقش ملی خود می شود و بزهکاران یقه سفید را جری تری می‌کند. باید ‌در مورد خطرات اینگونه جرایم از منظر امنیت و منافع ملی اطلاع رسانی شود تا مسئولان ذیربط وادار به ‌پاسخ‌گویی‌ ‌در مورد پرونده های مختومه شوند و به پرسش‌های عمومی پاسخ دهند.

با آموزش حقوق اساسی به مردم و هشدار ‌در مورد اجرای اصول معطل مانده قانون اساسی به زمامداران، اطلاع رسانی صادقانه ‌در مورد مسائل سیاست داخلی و خارجی و مسایل بین‌المللی، اطلاع رسانی ‌در مورد حقوف اساسی سایر کشورها و … می توان به اعتماد سازی ملی و پیشگیری از نارضایتی و جرایم سیاسی پرداخت و … راهکارهای فوق الذکر، بخشی از پیشنهادات محتوایی و نظری است که در این خصوص ارائه شده و این قبیل راهکارها که مفصلاً در مقالات و منابع جرم شناسی مورد بحث قرار گرفته برای اجرایی شدن به ساز و کار اداری و قوانین و مقررات ویژه نیازمند است که باید از سوی متولیان امر و مراجع ذیربط پیگیری شود.

– جهانی شدن فرهنک، اقتصاد و سیاست، قضای تنفس ملی را از بین نبرده و باعث پررنگ شدن سیاست فرهنگی در جدیدترین نظریه های جامعه شناسی سیاسی شده است. از این منظر با وجود کم رنگ شدن حاکمیت ملی بویژه در کنترل فرهنگی جامعه، مهم ترین گزینه تقویت امنیت ملی، به دست گرفتن ابتکار عمل در فضای فرهنگی جامعه تشخیص داده می شود و این کار مستلزم حضور مدیران و برنامه ریزان روشن بین فرهنگی و اختصاص بودجه مناسب برای فعالیت‌های فرهنگی است. با روشن بینی (پرهیز از افراط و تفریط) در سیاست‌گذاری فرهنگی و اختصاص بودجه کافی برای ساخت برنامه های موفق، می توان با سیطره محصولات بیگانه بر بازار فرهنگی داخلی مقابله کرد.

– جرم شناسان، جامعه شناسان و پژوهشگران جامعه شناسی و جرم شناسی طی نظریه ها و تحقیقات مختلف بر نقش دو وجهی رسانه ها در جرم خیزی و پیشگیری از جرم تأکید کرده و ضرورت نظارت بر فعالیت رسانه ها و استفاده از این ظرفیت برای پیشگیری از جرم را گوشزد کرده‌اند.

– راهکارهای متعددی از سوی جرم شناسان، جامعه شناسان، صاحب‌نظران رسانه و دست اندرکاران امور قضایی ‌در مورد نحوه استفاده از رسانه ها در پیشگیری از وقوع جرم و مقابله با جرم خیزی احتمالی آن ها پیشنهاد شده است، این راهکارها باید مورد توجه نهادهای متولی و ناظر بر امور رسانه ها قرار گیرند.

– برای استفاده مناسب از رسانه ها گروهی در ترویج فرهنگ پیشگیری از جرم در جامعه، ابتدا باید جایگاه پیشگیری از جرم در سیاست جنایی کشور تبیین شود و عزمی جدی برای اجرای آن پدید آید.

در مرحله بعد باید متولی یا متولیان قانونی امر شناسایی و فعال شوند. در این مرحله باید از ظرفیت‌های قانونی موجود (مثل شورای نظارت بر عملکرد صدا و سیما که قوه قضایه هم دو نماینده در آن دارد، هیئت نظارت بر عملکرد مطبوعات و …) استفاده شود و در صورت لزوم به قانونگذاری و اصلاح قوانین و مقررات مبادرت شود.

شواهد امر حاکی از آن است که شورای نظارت بر عملکرد صدا وسیما آن طور که باید و شاید فعال نیست، این در حالی است که می توان به ابتکار قوه قضائیه کمیته سیاست جنایی را در زیر مجموعه آن فعال کرد تا رسماً به سیاست‌گذاری و نظارت بر عملکرد صدا و سیما در این خصوص بپردازد.

– هر گونه سیاست‌گذاری و اقدام اصلاحی درخصوص استفاده از رسانه ها در توسعه قضایی و کاهش جرم در جامعه، باید مبتنی بر ارزیابی دقیق از وضعیت جرم در جامعه باشد که خود منوط به انجام پژوهش‌های می‌دانی در سراسر کشور می‌باشد. بدیهی است این مطالعات باید از کانال نهادها رسمی و قانونی متولی امر انجام شود.

۲-استفاده از جرم ‌انگاری‌های مانع

که مربوط به قوه مقننه که می بایست یک قانون درست و اصولی و مخصوصاً درخصوص جرائم می بایست به گونه ای عمل کند که افراد از رعب و ترس مجازات آن جرم جرئت به انجام دادن آن را نداشته باشد، مثلاً در قانون پیش فروش ساختمان به نظر می‌رسد اگر قانون‌گذار مجازات سنگینی را برای انجام دهندگان این جرم پیش‌بینی می کرد و به درستی اعمال می شد آن فرد به راحتی نمی توانست دست به چنین کاری بزند که مجازاتی ‌به این سنگینی دارد، پس به نظر می‌رسد که اگر قانون‌گذار محترم در پیش‌بینی میزان مجازات‌ها در جرائم مختلف از جمله جرائمی که باعث تضییع حقوق دیگران می‌باشد تجدید نظر کند و میزان مجازات‌ها را بالا می‌برد، متخلفین جرئت دست زدن به چنین عملی را پیدا نمی کند.

۳-لزوم اجباری کردن تنظیم سندرسمی دراموال غیرمنقول

به منظور جلوگیری از معاملات معارض، برقراری نظم ، امنیت و ثبات در معاملات و به تبعیت از تجربه سایر نظام های حقوقی، قانون‌گذار ما در سال ۱۳۱۰ در قالب ماده ۴۶ قانون ثبت، تنظیم سند رسمی و ثبت بیع مربوط به املاک ثبت شده را اجباری اعلام نمود. اما متاسفانه نوع نگارش مواد مربوط ‌به این تکلیف و ضمانت اجرای آن موجب شد که نه تنها هدف مدنظر قانون‌گذار تامین نگردد بلکه عملاً تفسیر صحیح این مواد به یک معمای بزرگ تاریخی در نظام حقوقی ایران تبدیل گردید، معمایی که هنوز پس از سپری شدن قریب به هشتاد سال هنوز لاینحل باقیمانده است. و جالب این که در این مدت نه قانون‌گذار برای رفع ابهام از اراده مستور خویش تلاش نموده ( ‌بر اساس این فرض خوش باورانه که قانون‌گذار اراده روشنی داشته ؟!) ونه هیئت عمومی دیوان عالی کشور تفسیر قاطعی را در این زمینه ارائه داده است. تلاش های دکترین حقوقی ‌و بدنه قضایی کشور نیز جز افزایش تحیر و سردرگمی حاصلی نداشته است.

در هر حال ، در اصل ضرورت «تنظیم سند رسمی و ثبت بیع مال غیر منقول » تردیدی نیست . همین ضرورت موجب شده که نظام های حقوقی ، علی‌رغم اختلافات گوناگون ، لااقل در این زمینه اتفاق نظر داشته باشند و ثبت به عنوان یک تکلیف قانونی تبدیل به پدیده مشترک جهانی گردد. با این حال ، باید توجه داشت که ‌ «ثبت سند» در همه نظام‌های حقوقی نقش واحدی را ایفا نمی کند . از حیث تحلیلی نیز «ثبت سند» می‌تواند دارای آثار ماهوی ویا شکلی متعدد و متنوعی باشد.

دوم: هر گونه خدمت نظامی و درکشورهائی که امتناع از خدمت وظیفه ‌به‌رسمیت شناخته شده است هر گونه خدمت ملی که بموجب قانون به امتناع کنندگان تکلیف می شود.

سوم: هر گونه خدمتی که در موارد قوه قهریه (فورس ماژور) یا بلیاتی که حیات یا رفاه جامعه را تهدید می‌کند تکلیف بشود.

چهارم: هر کار یا خدمتی که جزئی از الزامات مدنی (اجتماعی) متعارف باشد.

ماده نهم

۱ -هرکس حق آزادی و امنیت شخصی دارد. هیچ کس را نمیتوان خودسرانه دستگیر یا بازداشت کرد از هیچ کس نمی توان سلب آزادی کرد مگر به جهات و طبق آئین دادرسی مقرر به حکم قانون.

۲ -هر کس دستگیر می شود باید در موقع دستگیر شدن از علل آن مطلع شود و در اسرع وقت اخطاریه ای دائر به هر گونه اتهامی که به او نسبت داده می شود دریافت دارد.

۳ -هر کس به اتهام جرمی دستگیر یا بازداشت می شود باید او را در اسرع وقت در محضر دادرس یا هر مقام دیگری که به موجب قانون مجاز به اعمال اختیارات قضائی باشد حاضر نمود و باید در مدت معقولی دادرسی یا آزاد شود. بازداشت اشخاصی که در انتظار دادرسی هستند نباید قاعده کلی باشد لیکن آزادی موقت ممکن است موکول به اخذ تصمیم هائی بشود که حضور متهم را در جلسه دادرسی و سایر مراحل رسیدگی قضائی و حسب مورد برای اجرای حکم تاُمین نماید.

۴ -هر کس که بر اثر دستگیر یا بازداشت شدن از آزادی محروم می شود حق دارد که به دادگاه تظلم نماید. ‌به این منظور که دادگاه بدون تاُخیر راجع به قانونی بودن بازداشت اظهار راُی بکند و در صورت غیر قانونی بودن بازداشت حکم آزادی او را صادر کند.

۵ -هر کس که به طور غیر قانونی دستگیر یا بازداشت شده باشد حق جبران خسارت خواهد داشت.

ماده دهم

۱ -در باره کلیه افرادی که از آزادی خود محروم شده اند باید با انسانیت و احترام به حیثیت ذاتی شخص انسان رفتار کرد.

۲ -الف. متهمین جز در موارد استثنائی از محکومین جدا نگهداری خواهند شد و تابع نظام جدا گانه ای متناسب با وضع اشخاص غیر محکوم خواهند بود.

ب. صغار متهم باید از بزرگسالان جدا بوده و باید در اسرع اوقات ممکن ‌در مورد آنان اتخاذ تصمیم بشود.

۳ -نظام زندانها متضمن رفتاری با محکومین خواهد بود که هدف اساسی آن اصلاح و اعاده حیثیت اجتماعی زندانیان باشد. صغار بزهکار باید از بزرگسالان جدا بوده و تابع نظامی متناسب با سن و وضع قانونیشان باشند.

ماده یازدهم

هیچکس را نمی توان تنها ‌به این علت که قادر به اجرای یک تعهد قراردادی خود نیست زندانی کرد.

ماده دوازدهم

۱ -هر کس قانوناً در سرزمین دولتی مقیم باشد حق عبور و مرور آزادانه و انتخاب مسکن خود را در آنجا خواهد داشت.

۲ -هر کس آزاد است هر کشوری و از جمله کشور خود را ترک کند.

۳ -حقوق مذکور فوق تابع هیچگونه محدودیتی نخواهد بود مگر محدودیتهائی که بموجب قانون مقرر گردیده و برای حفظ امنیت ملی، نظم عمومی، سلامت یا اخلاق عمومی یا حقوق و آزادیهای دیگران لازم بوده و با سایر حقوق شناخته شده در این میثاق سازگار باشد.

۴ -هیچکس را نمیتوان خود سرانه (بدون مجوز) از حق ورود به کشور خود محروم کرد.

ماده سیزدهم

بیگانه ای که قانوناً در قلمرو یک دولت طرف این میثاق باشد فقط در اجرای تصمیمی که مطابق قانون اتخاذ شده باشد ممکن است از آن کشور اخراج بشود و جز در مواردی که جهات حتمی امنیت ملی طور دیگر اقتضاء نماید باید امکان داشته باشد که علیه اخراج خود موج‌هاً اعتراض کند و اعتراض او در مقام صالح یا نزد شخص یا اشخاص منصوب بخصوص از طرف مقام صالح با حضور نماینده ای که ‌به این منظور تعیین می‌کند رسیدگی شود.

ماده چهاردهم

۱ -همه در مقابل دادگاه ها و دیوانهای دادگستری متساوی هستند. هر کس حق دارد ‌به این که به دادخواهی او منصفانه و علنی در یک دادگاه صالح مستقل و بی طرف تشکیل شده طبق قانون رسیدگی بشود و آن دادگاه در باره حقانیت اتهامات جزائی علیه او یا اختلافات راجع به حقوق و الزامات او در امور مدنی اتخاذ تصمیم بنماید. تصمیم به سری بودن جلسات در تمام یا قسمتی از دادرسی خواه به جهات اخلاق حسنه یا نظم عمومی یا امنیت ملی در یک جامعه دموکراتیک و خواه در صورتی که مصلحت زندگی خصوصی اصحاب دعوی اقتضاء کند و خواه در مواردی که از لحاظ کیفیات خاص علنی بودن جلسات مضر به مصالح دادگستری باشد تا حدی که دادگاه لازم بداند امکان دارد لیکن حکم صادر در امور کیفری یا مدنی علنی خواهد بود مگر آنکه مصلحت صغار طور دیگری اقتضاء نماید یا دادرسی مربوط به اختلافات زناشوئی باشد یا ولایت اطفال باشد.

۲ -هر کس به ارتکاب جرمی متهم شده باشد حق دارد بیگناه فرض شود تا اینکه مقصر بودن او بر طبق قانون محرز بشود.

۳ -هر کس متهم به ارتکاب جرمی بشود با تساوی کامل لااقل حق تضمینهای ذیل را خواهد داشت:

الف. در اسرع وقت و بتفصیل به زبانی که او بفهمد از نوع و علل اتهامی که باو نسبت داده می شود مطلع شود.

ب. وقت و تسهیلات کافی برای تهیه دفاع از خود و ارتباط با وکیل منتخب خود داشته باشد.

ج. بدون تاُخیر غیر موجه در باره او قضاوت بشود.

د. در محاکمه حاضر بشود و شخصاً یا به وسیله وکیل منتخب خود از خود دفاع کند و در صورتی که وکیل نداشته باشد حق داشتن یک وکیل به او اطلاع داده شود و در مواردی که مصالح دادگستری اقتضاء نماید از طرف دادگاه راُساً برای او وکیلی تعیین بشود که در صورت عجز او از پرداخت حق الوکاله هزینه ای نخواهد داشت.

ه. از شهودی که برعلیه او شهادت می‌دهند سئوالات بکند یا بخواهد که از آن ها سئوالاتی بشود شهودی که برله او شهادت می‌دهند با همان شرایط شهود علیه او احضار و از آن ها سئوالات بشود.

و. اگر زبانی را که در دادگاه تکلم می شود نمیفهد و یا نمی تواند به آن تکلم کند یک مترجم مجاناً به او کمک کند.

ز. مجبور نشود که علیه خود شهادت دهد و یا به مجرم بودن اعتراف نماید.

۴ -آئین دادرسی جوانانی که از لحاظ قانون جزا هنوز بالغ نیستند باید بنحوی باشد که رعایت سن و مصلحت اعاده حیثیت آنان را بنماید.

۵ -هرکس مرتکب جرمی اعلام بشود حق دارد که اعلام مجرمیت و محکومیت او به وسیله یک دادگاه عالیتری طبق قانون مورد رسیدگی واقع بشود.

۶ -هرگاه حکم قطعی محکومیت جزائی کسی بعداً فسخ بشود یا یک امر حادث یا امری که جدیدا کشف شده دال بر وقوع یک اشتباه قضائی باشد و بالنتیجه مورد عفو قرار گیرد، شخصی که در نتیجه این محکومیت متحمل مجازات شده استحقاق خواهد داشت که خسارات او طبق قانون جبران بشود مگر این که ثابت شود عدم افشا بموقع حقیقت مکتوم کلاّ یا جزئا منتسب بخود او بوده است.

۷ -هیچکس را نمی توان برای جرمی که به علت اتهام آن بموجب حکم قطعی صادره طبق قانون آئین دادرسی کیفری هر کشوری محکوم یا تبرئه شده است مجددا مورد تعقیب و مجازات قرار داد.

ماده پانزدهم

۱ -هیچکس بعلت فعل یا ترک فعلی که در موقع ارتکاب بر طبق قوانین ملی یا بین‌المللی جرم نبوده محکوم نمی شود و همچنین هیچ مجازاتی شدیدتر از آنجه در زمان ارتکاب جرم قابل اعمال بوده تعیین نخواهد شد. هرگاه پس از ارتکاب جرم قانون مجازات خفیف تری برای آن مقرر دارد مرتکب از آن استفاده خواهد نمود.

۲-۱۱-۴-قاطعیت جنسی:تمایل فردبه قاطعیت درمورد ابعاد جنسی زندگی.شاملو ( ۱۳۸۷ ) عقیده داشت که اگر چه زندگی سعادتمندانه تنها تا اندازه ای به روابط لذت بخش جنسی بستگی دارد ولی این روابط، یکی از مهمترین علل خوشبختی یا عدم خوشبختی زندگی زناشویی است و اهمیت آن می‌تواند با تاثیر بر افکار و احساسات زوجین، به طور مستقیم یا غیر مستقیم روابط میان آن ها را در ابعاد وسیعی تحت تاثیر قرار دهد. ‌بنابرین‏ آموزش مهارت‌های جنسی موجب بهبود ارتباط زناشویی، افزایش رضایت جنسی و رضایت زناشویی می شود (نبی پور، ۱۳۸۵ ). آگهی های مختلف و مکرر در زمینه‌های جنسی و اقبال یا استقبال این آگهی ها حکایت از آن دارد که ادراک کارآمدی جنسی، موضوع مهمی در زندگی است و همین اهمیت باعث می شود افراد از اینکه مستقیما مشکلات جنسی خود را مطرح کنند احساس شرم نموده ومشکلات جنسی خود را در قالب اضطراب، افسردگی، اختلال خواب یا علایم ژینکولوژیک نمایان سازند(گلدر، مایو و گر^[۳۴]، ۲۰۰۵).

۲-۱۱-۵-کنترل جنسی بیرونی:اعتقاد به اینکه فرد مسائل جنسی اش تحت تاثیر چیزهایی خارج از کنترل وی قرار دارد. رضایت زناشویی بر کیفیت و میزان سلامت عمومی، رضایت از زندگی، میزان احساس تنهایی ومیزان لذت جنسی افراد تأثیر دارد روابط جنسی افراد تأثیر دارد روابط جنسی تشکیل دهنده ی بخشی از ادراک زوجین از همدیگر است. ادراکات جنسی با رفتارهایی که موجب تداوم ازدواج می‌شوند ارتباط مثبت دارد و در واقع به منزله مینیاتور روابط جنسی عمومی است (اصغرنژاد،۱۳۸۵).

از آنجا که غریزه جنسی میان امیال طبیعی بشر جا دارد، در حضور و غیاب خود شدت و ضعف می‎یابد، تند و کند می‎شود، ممکن است میان انگشتان عوامل و شرایط محیطی، بیرونی، درونی و روحی بچرخد و پیاپی به نوسان درآید. چنین مسائلی سبب گردیدند که ساختار جنسی انسان و ارتباط آن با بدن، هم چنین رفتار جنسی و تأثیر آن بر جسم و روان، از سوی دانشمندان مورد دقت قرار بگیرد و علوم پزشکی و رفتاری مثل روانشناسی موضوعی را پدید آورند که عنوان دانش جنسی، روی آن گذاشته‎اند. امروزه بر این دانش «سکسولوژی»^[۳۵] می‎گویند.سکسولوژی یک علم جدید نیست؛ بلکه «قدیمی‎ترین کتابی که در این باره نوشته شده به نام کاماسوترا^[۳۶] به زبان سانسکریت است و تقریباً پنج هزار سال از عمر این کتاب می‎گذرد.» ابن سینا دست کم دو فن از کتاب قانون را به مطالعه علمی مسائل جنسی اختصاص داده است. با جهش علمی در اروپا (قرن ۱۷ و ۱۸ م)، تحقیقات بیولوژیکی در رفتار جنسی، عنوان سکسولوژی را پدید آورد. امروزه بعضی از دانش آموختگان این شاخه علمی در ایران کوشیده و می‎کوشند علاوه بر تثبیت جایگاه این علم بعضی دستورهای دینی را که با برخی از اصول دانش نوین جنسی نمی‎سازد به هم گره بزنند و چنین گمان می‎برند که در صورت تعارض میان حکم دین و دستور تجربی دانش جنسی، دستور پزشک مقدم است و شخص مسلمان مراجعه کننده نباید نگران ناهم‎خوانی نسخه سکسولوژ با دستور دینی باشد. اگر بخواهیم شفاف‎تر بگوییم مسئله خودارضایی را مثال می‎آوریم که اسلام، آن را در لیست گناهان سیاه و بزرگ قرار داده و بر پیروانش حرام می‎داند؛ ولی عدّه‎ای از صاحبان دانش جنسی ـ از نوع رایج امروزی آن ـ اگر برایش خاصیتی نشمارند آن را مضر هم نمی‎دانند و تنها مانع و گیر اصلی کار برای آنان همین حکم شرعی است که به عقیده ایشان باید در آن تجدیدنظر کرد و تعارض موجود را باید به گونه‎ای برداشت(اسلامی نسب،۱۳۷۶).

۲-۱۱-۶-رضایت جنسی:تمایل فرد به اینکه در ابعاد جنسی زندگی اش به حد زیادی رضایت داشته باشد(اسنل و همکاران،۱۹۹۳). لزوماً تمامی روابط عاطفی رابطه جنسی نیست.امارابطه جنسی به دلایل زیاد،برای اکثر زوجها مهم است.جنسیت غالبا بخشی از کشش ‌و جاذبه اولیه محسوب می شودوخواهش جنسی ممکن است چونان نیروی پیوند دهنده آنهارا به هم بسته نگاه دارد. در واقع ،هنگامی که ‌در کیفیت رابطه مشکلاتی پدید آید،رابطه جنسی می تواندگاهی در سرو سامان دادن به رابطه کلی،دست کم به طور موقت مؤثر واقع شود.با این وجود رابطه جنسی خوب ممکن است به کیفیت رابطه کلی بستگی داشته باشد.بسیاری از مشکلات رابطه­ای ممکن است رابطه جنسی را خدشه­دار سازد. آزردگی، فقدان اعتماد، خشم( به ویژه اگر واپس­رانده شود) و تنش همگی می ­توانند بر رابطه جنسی اثر منفی بگذارد. تغییرات ظریف دیگر در این معادله می ­تواند وضعیت جنسی را وخیم سازد. برای مثال هنگامی که مردی از زنش واهمه دارد و دست به ‌هر کاری می­زند تا او ناراحت نشود، یا هنگامی که زنی در زندگی­اش خلق و خوی تند و غیر قابل کنترل شوهرش می­ترسد.از سوی دیگر، نبود رابطه جنسی خوب می ­تواند بر جنبه­ های دیگر رابطه زوج اثر گذارد. بسیاری از مردان و زنان در چنین شرایطی، عصبی می­شوند و احساس ناکامی ‌می‌کنند. بیان جسمانی محبت ممکن است به طور فزاینده­ای بازداری شود، و دلیل آن شاید این باشد که هر یک از دو طرف احساس می­ کند که تماس جسمی، مشکلات جنسی را به همراه دارد و شاید یک چرخه فزاینده آسیب رسان پدید آید که در آن هر تلاشی برای بر­قراری تماس جسمی به دلیل مشکلات جنسی با مقاومت رو­به­رو می­ شود، که به نوبه خود احساس ناکامی و نا­خرسندی در رابطه زناشویی را افزایش می­دهد. غالبا برای زوج­ها سخت است که پیرامون رابطه جنسی صحبت کنند و این منطقه ممنوعه می ­تواند به ارتباط ضعیف بیانجامد که در آن هر طرف درباره نگرش طرف دیگر درباره رابطه جنسی، فرض­های آزمون نشده­ای در ذهن دارد. ‌بنابرین‏ چرخه ­های معیوبی پدید می‌آید که در آن مساﺋل جنسی با ارتباط ضعیف تداوم پیدا می­ کند، که زن و شوهر نمی ­توانند خود را از آن رها سازند ‌بنابرین‏ رابطه جنسی با جنبه­ های دیگر رابطه تعامل دارد و هر یک از این جنبه­ ها می ­تواند اثر نامطلوب دیگری بگذارد(کرو ، ریدلی،۱۳۸۴).

۲-۱۱-۷-انگیزش جنسی:تمایل فرد به درگیر شدن دریک رابطه جنسی.مرحله انگیزش جنسی، ناظر این واقعیت روانشناختی است که لذت جنسی مبتنی بر نگاه جنسی، توان جنسی و تحریک جنسی می‌باشد. از مجموع این ها، می توان به عنوان زمینه سازی برای آمیزش جنسی یاد نمود. به هر میزانی که انگیزش جنسی، یعنی مقدمان وزمینه های ارتباط جنسی فراهم باشد، به همان میزان آمیزش جنسی لذت بخش تر خواهد شد. مدیریت نیاز جنسی در این مرحله، ناظر به فراهم ساختن زمینه سازی برای لذت بردن بیشتر از آمیزش جنسی است(محبی، ۱۳۹۰)

۲-۱۱-۸-اضطراب جنسی:احساس تنش،راحت نبودن،واضطراب فرد ‌در مورد ابعاد جنسی زندگی. انتظارات متفاوت از رابطه جنسی فشار زیادی را برزن و مرد وارد می‌کند تا مهارت های خود را در این زمینه افزایش دهند ناتوانی درلذت بردن یا ناتوانی از لذت دادن به طرف مقابل باعث استرس زن و مرد می‌گردد برای مثال انزال زودرس باعث ناتوانی درباردار کردن زن می شود اما اگر با دیدلذت به آن نگاه شود این موضوع هم برای زن و هم برای مرد به عنوان مشکل مطرح است(قووجین ریدلی^[۳۷]،سایکل^[۳۸]، ۱۳۸۸، ۱۱).

۳- تقویت توانمندی کارکنان برای کنترل و مقابله با عوامل تهدید.

برای تحقق هدف اول بر روی اصلاحات ساختاری، مدیریتی و زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تأکید شده است. جهت تامین هدف های دوم و سوم، بیشتر به افزایش توانمندی و مهارت های شناختی، فنی، اجتماعی و انسانی کارکنان توجه شده است. (اعرابی،۱۳۷۹)

۲- بخش دوم – استرس شغلی

۱-۲-۲ مقدمه

مفهوم کار از نظر پیشبرد سلامت بسیار ارزشمند است کار این احساس را در فرد ایجاد می‌کند که به گروهی مهم و ارزشمند و مورد نیاز جامعه تعلق دارد و فرصتی فراهم می آورد که بتواند توانایی‌های خود را نشان دهد و به تمرین و بهسازی آن ها و کسب مهارت‌های تازه بپردازد. در همه مشاغل در جامعه استرس وجود دارد و به گونه های مختلف بر آن ها فشار وارد می آورد. تحولات شغلی نظیر تغییرات سازمانی و تغییر حقوق و دستمزد، ترفیعات شغلی، کاهش یا افزایش نیروی انسانی و دگرگونی‌های اجتماعی موضوعایی هستند که به نحوی بر فرد فشار آورده و او را دچار آشفتگی، نگرانی، تشویش و اضطراب می‌سازند (رابینز، ۱۳۷۴) .

با توجه به آن که حداقل یک سوم عمر ما در محیط کار سپری می شود و بسیاری از روابط و مناسبات اجتماعی ما در طی ساعات کار شکل می‌گیرد، می توان آن را بخش بسیار مهم و عمده زندگی تلقی کرد. هر چند دیدگاه های اخیر در زمینه کار تعاملی است، با این حال می توان کار و شغل را یکی از منابع مهم استرس در زندگی دانست. از طرفی افرادی که فشارهای روحی زیادی داشته باشند از سلامت و خشنودی کمتری برخوردارند اگر چه استثناهایی نیز وجود دارد (عطار، ۱۳۷۴).

شناخت عوامل استرس زای شغلی، مورد توجه بسیاری از محققان علوم اجتماعی، روان شناسی و رفتار سازمانی قرار گرفته است. بررسی عوامل یا محرک های استرس زای شغلی، از دیدگاه های نظری مختلف به دو منبع و عامل اساسی ماکرواسترسورها (عوامل استرس زای سازمانی) و میکرواسترسورها (عوامل استرس زای فردی) محدود شده است. میکرواسترسورها به عوامل فردی، گروهی و فیزیکی مربوط به ماهیت شغل یا وظیفه (مانند ابزار و امکانات، حجم و حساسیت کار) وابسته اند وارتباط زیادی با پیامدهای منفی جسمانی، عاطفی، رفتاری، شناختی و سازمانی دارند و این عوامل مانند حجم و کمیت کار، ابهام و تضاد نقش، حساسیت و کیفیت کار، فشار زمان و تکنولوژی شغل در کنار سایر ویژگی های فردی مانند وضعیت تاهل، سن، تجربه، جنس، وضعیت رفاهی و غیره ارتباط زیادی با کاهش عملکرد و رضایت مندی، افزایش اضطراب و افسردگی، تحلیل و خستگی و سایر اختلالات روان تنی نشان داده‌اند(دموری،۱۳۷۲)

۲-۲-۲ تعریف استرس

استرس کلمه ای مشتق از لغت لاتین stringer به معنی (سختی کشیدن) است.اصطلاح stress از زبان انگلیسی گرفته شده است و معادل آن در فارسی کلمه ( فشار عصبی) ترجمه شده است . کاربرد واژه فشار عصبی ،فشار روانی و فشار روحی معادل دقیقی برای استرس در زبان فارسی نیست ، چون استرس حالتی از فشار است نه خود فشار ، اما با اندکی اغماض می توان استرس را همان فشار عصبی تعریف کرد.

ساعتچی (۱۳۷۶،ص ۱۱۹) ، در تعریف فشار روانی گفته است وقتی فرد در شرایط و اوضاع و احوالی قرار گیرد که تحت فشار واقع شود، یا احساس ناراحت ‌کننده‌ای به او دست بدهد، عصبی باشد ، احساس ناکامی و تنش کند یا در تعارض و بلا تکلیفی باشد، می گوییم تحت فشار روانی است. به عبارت دیگر ، تنش عصبی که در نتیجه تعارضهای داخلی ناشی از موقعیتهای خارجی مختلف به وجود آمده است را می توان فشار روانی تعریف کرد.

همچنان که خواجه پور (۱۳۷۷، ص ۱۰) مطرح ‌کرده‌است اصطلاح استرس معمولا به دو معنی به کار می رود: ۱- محرکی که در فرد ایجاد استرس می‌کند ، یعنی عامل استرس زا ۲- فرایند پیچیده و پیشرونده ای که با پدید آمدن عامل استرس زا بر ارگانیسم شروع می شود و به مجموعه ای از واکنشها در فرد می‌ انجامد. اصطلاح “فشار روانی ” که برابر استرس پیشنهاد شده و تا اندازهای هم رواج یافته ، مختص معنای علمی و وسیع و دقیق استرس نیست. فشار روانی در واقع یکی از وجوه یا عارضه های گوناگون استرس است. واژه استرس در بسیاری از زبانهای گوناگون دنیا با همین لفظ و معنا به کار می رود.

استرس واژه‌ای است در اصل به معنی فشار و نیرو. در جهان فیزیکی هر گاه فشاری بر چیزی وارد شود کنشی بر آن وارد می‌کند، ثبات اجزای درونی آن را بر هم می‌زند و تنشی در آن پدید می‌آورد و بر می‌آشوبد و سرانجام آن شی را به واکنش می‌اندازد. در مهندسی گفته می‌شود که هر گاه فشار وارده از مقاومت شی در گذرد آن شی متلاشی می‌شود و از وضعیت موجودش در می‌آید. روانشناسان و دیگر صاحب‌نظران استرس نیز می‌گویند روی هم جمع شدن رویداد‌های زندگی که سازگاری فرد را با وضع موجودش بر هم می‌زند موجب استرس می‌شود (رندال و التمایر ۱۳۷۷، ۱۰).

منظور از استرس هر نیرویی است که در موقع اعمال بر یک سیستم سبب تغییرات قابل توجه در شکل سیستم می‌گردد. این اصطلاح به نیروهای فیزیکی ، روانشناختی و فشارها اطلاق می شود. در این صورت استرس ‌به این مفهوم یک علت است. از دید دیگر استرس یک حالت تنش روانشناختی است که به وسیله انواع نیروها یا فغشارها به وجود می‌آید از این رو استرس در مفهوم دوم یک معلول است.

همچنین استرس نرخ ترس و فشار در بدن که در طول زندگی ایجاد می‌شود، توصیف شده است. استرس توسط یک دوره کلی از فشار، مشکلات و تجربه های افراد است که در طول زندگی به وجود می‌آید. خود استرس نه خوب است و نه بد. در حقیقت بعضی درجات استرس عادی است و برای ادامه حیات روزمره لازم است. حتی هنگامی که افراد استراحت می‌کنند، درجات کمی از استرس وجود دارد. بدون استرس انگیزه و انرژی وجود نخواهد داشت. استرس برای هر فرد اجتناب ناپذیر است. استرس یک وضعیت فشار است که روی احساسات یک نفر به وسیله ‌فرآیندها و شرایط فیزیکی اثر می‌گذارد و امروزه یکی از مسائل مهم و مورد توجه در حوزه سلامت فردی، سازمانی و اجتماعی است (استون^۱ ۲۰۰۴، ۶۶۲)۱٫

بر اساس الوانی و معمارزاده ،( ۱۳۷۷، ص ۱۶۴) ، فشار عصبی به شکلهای مختلفی تعریف شده است ، اما زمینه مشترک همه آ ن تعاریف این است که علت ایجاد فشار عصبی وجود محرکی به صورت فیزیکی یا روانی است و فرد به طریقی خاص نسبت به آ ن عکس العمل نشان می‌دهد. محرکها را عموما عامل ایجاد فشار عصبی می‌نامند. به عبارتی دیگر ، هر چیزی که فشار ایجاد کند ، عامل ایجاد فشار عصبی اطلاق می شود.

‌بنابرین‏ فشار عصبی فقط زمانی به وجود می‌آید که فرد احساس می‌کند از او چیزی خواسته شده است که از عهده برآوردن آن بر نمی آید در غیر اینصورت فشار عصبی ایجاد نخواهد شد.

۳-۲-۲ مدل های استرس

مدل های مختلفی جهت سهولت درک و توجیه چگونگی ایجاد استرس ارائه گردیده اند. در سال ۱۹۷۸ کاکس ^۲، کلیه مدل ها و تعاریف استرس را به سه گروه تقسیم نمود:

۱-مدل هایی که ‌بر اساس پاسخ بنا گردیده اند، این مدل ها استرس را به کمک واکنش و پاسخ فرد به عامل استرس زا تعریف نموده اند. مانند مدل سلیه که در ادامه این مبحث مورد بررسی قرار می‌گیرد .

۱- Stone

۲-Cox

۲- مدل هایی که ‌بر اساس محرک تعریف شده اند. این گروه از مدل ها به استرس از منظر عامل ایجاد کننده استرس نگاه می‌کنند، مثلاً فشار کاری زیاد یا سرو صدای محیطی با مسئولیت های فرد و….

۲-۲-۳- رابطه علم ‌و ادراک

به گفته برخی از دانشوران اگر ادراک در معنای عام آن (حصول صورت شی ونص ناطقه )وعلم در معنای عام آن (حصول صورت شی در عقل )به کار می‌ روند .رابطه علم ‌و ادراک تساوی است برخی نیز معتقدند اگر علم به معنای ادراک امور کلی ‌و ادراک بر حضور مدرک نزد مدرک به کار رود ادراک ‌به این معنا شامل علم ‌و ادراک امور حسی می‌شود در این صورت بین علم ‌و ادراک عموم ‌و خصوص مطلق ورابطه آن دو مانند رابطه نوع جنس است یعنی ادراک جنس وعلم نوع آن است .(سبحانی، ۱۳۹۰)

۲-۲-۴- ادراک امور حسی

گاهی ادراک تنها برای درک امور حسی اطلاق می‌شود که در این صورت تفاوت این نوع ادراک با علم مانند تفاوت در نوع است که هر دو تحت یک جنس جمع می‌ شوند یعنی ادراک مطلق جنس ‌و ادراک حسی وعلم انواع آن می‌ باشد .(سبحانی، ۱۳۹۰)

۲-۲-۵- ادراک به معنای رویت

بسیاری از دانشمندان از جمله شیخ طوسی در تفسیر آیه شریفه (لا تدرکه الا بصار وهویدرک الابصار ) تصریح می‌‌کند که معنای ادراک در آیه همان رویت است ولی غالب دانشمندان اهل سنت ذیل همین آیه تصریح می‌‌کنند که ادراک با رویت تفاوت می‌‌کند، زیرا ادراک به معنای احاطه کامل است وبرخی از دانشمندان تصریح کرده‌اند یکی از راه های ادراک حسی است وهرگاه ادراک با بصر مقرون شود از آن جز رویت فهمیده نمی‌ شود وسایر حواس نیز این چنین اند .(افضلی، ۱۳۸۸)

۲-۲-۶- مدرک بودن خداوند

همه مسلمانان اتفاق نظر دارند که خداوند مدرک است دلیلی که برای اثبات مدرک بودن خداوند اقامه شده است که خداوند حی بوده وهر موجودی که حی باشد وهیچ آفتی نداشته باشد، سمیع ومدرک است، پس خداوند مدرک است. دلیل دیگر این که ادراک یکی از صفات کمال است واگر خداوند ‌به این صفت متصف نشود وبه ضد آن متصف خواهد شد که نقص ‌و درباره خداوند محال می‌ باشد، لازم است خداوند ‌به این صفت متصف خواهد شد .شیخ مفید ادراک را علم خداوند به محسوسات دانسته وگفته است خداوند مدرک است یعنی به آنچه به حواس درک می‌شود عالم است .دلیل چنین است که خداوند بر همه معلومات که مدرکات نیز جز آن است عالم است پس عالم به مدرکات نیز هست ومطلوب همین است (مرعشی نجفی،۱۴۰۵ق).

۲-۲-۷- آیا ادراک از جمله صفاتی است که بتوان آن را به خدا نسبت داد؟

با توجه به آیه شریفه (الا بصاروهو یدرک الا بصار وهو الطیف الخبیر ) مدرک به( اسم فاعل ) از اسماء خداوند است .در قرآن کریم وروایات به اسم الهی «مدرک» تصریح شده وخداوند مدرک است در فعل «یدرک» در آیه شریفه بیانگر همین اسم الهی است (فاضل، ۱۳۸۸).

در معنای ادراک میان متکلمان اختلاف نظر وجود دارد که آن وصف ادراک برای خداوند غیر از علم خداوند به امور کلی وجزیی بوده وصفت دیگری است ویا منظور ،همان علم ومعنایی مترادف با آن است ویا این که مقصود علم خاص خداوند به موجود است، به صورت جزیی وعینی است. ‌بنابرین‏ مقصود از ادراک خداوند شهود اشیای خارجی ‌و تسلط کامل خداوند بر اشیا است، گفتنی است از اطلاق صفات اسمایی که شرع مقدس برآن اذن داده است بر خداوند و اتصال خداوند بر آن ونیز در جایز نبودن اطلاق صفات واسمانی که شارع منع کرد. اختلاف نظر نسبت تنها اختلاف در صفات آسمانی است که از سوی شعارع نه به صورت آشکار معنی شده وخداوندبرجوار این اتعصاف چیزی وارد شده است گروهی در این باره به توقیفی نبودن صفات واسمای الهی حکم کرده‌اند یعنی لازم نسبت که حتما درباره یا اسم الهی آیه وروایتی وارد شده باشد بلکه همین قدر که معنای اسم یا صفتی موهوم نباشد وبرای ذات باری تعالی محالی پیش نیاید می‌توان خداوند را به آن اتصال نماید.اما گروهی دیگر صفات واسماء را توفیقی دانستند ومعتقدند که خداوند را تنها به صفات واسمائی می‌ توان خواند که خود خداوند است یا پیامبر وامامان معصوم (ع)و گروه سوم میان صفات واسماء‌ فرق نهاده اند واسما را توفیقی وصفات را غیر توفیقی شمرده‌اند (موسوی خراسانی،۱۳۹۰).

۲-۲- ۸- ادراک خدا از نظر فلاسفه

در فلسفه ارسطو خدا جایگاه واهمیت ویژه ای دارد واز ابتدا در مکتوبات عمومی‌ خود در اثبات وجود مبدأ نخستین ‌و هستی خدا کوشیده است .جهان‌بینی فلسفی ارسطو حاکی از این است که وی فلسفه خود را از جهان فروردین (ناسوت )آغاز می‌ کند وبه جهان فرازین (لاسوت )پایان می‌ دهد هر چند بنیادی ترین مسئله متافیزیک ارسطو مسئله هستی وجود است . اما از نظر وی موجود به ماهو موجود واقعی خدا است .(اوراسیا) جوهر به اعلی درجه است اوراسیای حقیقی نخستین و مطلقا موجود هموست که متافیزیک در جستجوی اوست از این رو مفهوم خدا موضوع هدف وانگیزه همه متافیزیک ارسطویی است (طباطبایی ،۱۳۹۳).

‌بر اساس آنچه بیان شد در میابیم اولا : ارسطو اگر بجز جوهر طبیعی جوهر دیگری نباشد علم نخستین همان علم طبیعی خواهد بود ثانیاً : عالم هستی در جواهر منحصر به خدا نمی‌ باشد وبجز جوهری وجود دارد که قائم به ذات است زنده ،دانا ، توانا وغیر متحرک وفناناپذیر است البته ارسطو از مبدأ اول ‌و نخستین با تعابیر خاص فلسفی خود یاد ‌کرده‌است که مفسران ومترجمان به مفهوم خدا تعبیر و نفسیر کرده‌اند (طباطبایی، ۱۳۹۳).

اولین منزل فلسفی ‌و فکری پس از هستی شناسی تأمل در مسئله خدا وشناخت ذات وصفات افعال اوست این رویه به گذر تاریخ فلسفه در جهان اسلام و در ستیز فکری فیلسوفان مسلمان بر فراز و فرودها ادامه می‌ یابد وبا نظر به آفاق وانفس تبیین‌های گوناگونی از ادراک خدا تحت عنوان (براهین اثبات وجودی خدا )ارائه می‌ گردد. در آیینه این تبینها می‌ توان تصورات مختلف از خدا را به نظاره نشست زیرا بحث از خدا در تفکر فلسفی غالب حکیمان مسلمان متفرع ومبسوق به مباحث هستی شناسانه ایشان است (کلینی رازی، ۱۳۸۸).

با توجه به اینکه تصور ملاصدرا در زمینه وجود وماهیت با اسلاف خود متفاوت است براهینی هم که در زمینه اثبات وجود خدا توسط او ارائه شده با اقران خودش فرق می‌ کند ملاصدرا سعی می‌ کند ضمن نقل و نقد براهین اثبات خدا به ویژه براهین صدیقین که پیشینیان به او رسیده از منظری صرفا شناختی وبدون اینکه پای دور تسلسل به میان آید وبه گونه هایی که مقدمات برهانش انفسی باشد به طرح واثبات وجود خدا بپردازد در این صورت است که مفاد برهان فقط بیانگر اثبات واجب است نه بیانگر حقیقت توحید (کلینی رازی، ۱۳۸۸ ).