یک مدل اثر بخش داده های مورد نیاز را برای تولید اطلاعات با معنی ، ذخیره ، سازماندهی و بازیابی می‌کند .

۲-۲۱- اهداف تدوین مدل اطلاعات راهبردی

به کمک مدل اطلاعات راهبردی و استفاده از داده های چند بعدی ( مکعب داده ) زمینه برای اخذ گزارشات ترکیبی و پیچیده از انباره داده و در نتیجه تسهیل در امر تصمیم گیری و سیاست‌گذاری و بهبود اثر بخشی تصمیمات ، فراهم می‌گردد .

۲-۲۲- اجزای اساسی مدل اطلاعات راهبردی

• • اهداف و استراتژیهای سازمان

• • مجموع مؤلفه‌ های محیط داخل وخارج که در برنامه ریزی راهبردی برای سازمان مهم هستند.

• • مهمترین فرایندهای سازمان

• • داده های ورودی و خروجی فرایندها

• • انباره داده

• • فناوری هوش تجاری

• مکعب های داده

۲-۲۳- هفت مسئله اصلی که توسط هوش تجاری در سازمان هدف قرار گرفته اند

۱٫ سازماننیازهایاطلاعاتیضروریوحساسخودراتشخیصنمی دهدیانمیشناسد.

۲٫ سیگنالهایضعیفازفضاومحیطکسبوکاردریافتمیشودیاقابلتشخیصنیستند.

۳٫ اطلاعاتودادههاییکهازبرخیمنابعبیرونیمی رسندبهگونهیبهینهایجمعآورینشدهاند.

۴٫ اطلاعاتودانشپرسنلسازمانبهصورتبهینهمورداستفادهقرارنمیگیرد.

۵٫ حجماطلاعاتیکهبایدذخیره،دسته بندی،پردازشوتحلیلشوندخیلیزیاداست.

۶٫ ‌ابزارها و سیستمهایاطلاعاتیومحاسباتیناکارآمدبهنظرمی رسند.

۷٫ ازاطلاعاتوداده هایموجوددرسازماندرستاستفادهنمی شود.

۲-۲۴- رابطه مدل اطلاعات راهبردی با معماری سازمانی

در این تحقیق از مدل اطلاعات راهبردی به عنوان ابزاری برای معماری اطلاعات سازمانی ، نام برده می شود ، بدین جهت ضرورت استفاده از یک چارچوب علمی معماری سازمانی در تدوین مدل اطلاعات راهبردی ، بیش از پیش اشکار می‌گردد . لذا ما بر آنیم تا با انتخاب سطح برنامه ریزی استراتژیک چارچوب زاکمن ، مدل اطلاعات راهبردی خود را تدوین و سایر مراحل تحقیق را ادامه دهیم .

۲-۲۵- معماری سازمانی

معماری سازمانی یک نقشه سازمانی است که ساختار ، مأموریت و اطلاعات موردنیاز سازمان و فناوری‌های لازم برای پشتیبانی از آن ها را تشریح کرده، فرایند گذار برای پیاده سازی این فناوریها را تعریف می‌کند^[۲۵].

چارچوبجان زاکمن، چارچوب معماری سازمانی را چنین تعریف می‌کند: چارچوب معماری سازمان یک طرح طبقه بندی شده دو بعدی است که یک نمایش توصیفی را از سازمان بیان می‌کند^[۲۶] .

در تشریح مفهوم چارچوب آمده است که، یک چارچوب معماری:
_ ابزاری است که می‌تواند برای توسعه طیفی از ‌معماری‌های مختلف به کار رود.
_ باید روشی را برای طراحی سیستم‌های اطلاعاتی و روش اتصال آن ها به یکدیگر، ارائه کند.
_ باید دارای مجموعه‌ای از ابزارها باشد که فرهنگ و زبان مشترک را فراهم سازد .
_ باید شامل فهرستی از استانداردها باشد که برای توسعه واحدهای ساختاری مورد استفاده قرار گیرد ^[۲۷]برخی از چارچوبهای رایج، عبارتند از : FEAF، زاکمن، TEAF، DoDAF، TOGAF، C4ISR و… درحال حاضر تعداد محدودی چارچوب معماری در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر یک با توجه به منشاء ظهورشان مناسب معماری سازمان‌های خاصی هستند.

۲-۲۶- چارچوب زاکمن

در دهه اخیر، فعالیت‌های زیادی در رابطه با معماری سازمانی و نیز روش‌ها و استانداردهای آن در سطح دنیا صورت گرفته است. معماری سازمانی به عنوان راه‌حلی جامع و راهبردی در مدیریت توسعه سیستم‌های اطلاعاتی از دهه ۱۹۹۰ میلادی با حرکت فزاینده‌ای مورد توجه قرار گرفته است؛ به گونه‌ای که در حال حاضر، اغلب کشورهای دنیا، معماری سازمانی را به عنوان روشی استاندارد در شناخت و باز مهندسی سازمان شناخته و مورد استفاده قرار می‌دهند. در معماری سازمانی برای طراحی آن و طبقه‌بندی اطلاعات و اجرا نیاز به چارچوب است که موضوع بحث قرار دارد. از چارچوبهای مورد بحث، چارچوب زاکمن (Zachman) ، بدین سبب که به همه جنبه‌های سازمان توجه ‌کرده‌است، بیشتر مورد نظر می‌باشد و به عنوان چارچوب مادر از آن یاد می‌شود.

معماری سازمانی فرایندی پیچیده است که کل بخش‌های یک سازمان را درگیر می‌کند و افرادی با تخصص‌های متنوع در آن نقش دارند. این افراد می‌توانند از بالاترین لایه مدیریتی سازمان تا کارشناسان سطوح عملیاتی را دربرگیرند، طبیعی است که هدایت و کنترل فرایند گسترده و بزرگی بدون پیروی از یک الگو و ساختاری فکر شده و منسجم مقدور نخواهد بود.
چارچوبهای معماری سازمانی، در واقع الگوهایی تعریف شده برای تنظیم مراحل کاری و نیز طبقه‌بندی خروجی‌های آن ها به حساب می‌آیند. در حال حاضر تعداد محدودی چارچوب معماری در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند که هر یک با توجه به منشاء ظهورشان، مناسب معماری سازمان‌های ویژه‌ای هستند. برای مثال چارچوب معماریDoDAFبیشتر مناسب معماری سازمان‌های نظامی یا مشابه است و چارچوبFEAFبیشتر مناسب سازمان‌های غیرنظامی است.از طرفی چارچوب زاکمن که آن را چارچوبی مرجع نیز می توان گفت، شش جنبه معماری را از شش دیدگاه بررسی می‌کند. جان زاکمن که وی را پدر معماری سازمانی می‌نامند، داشتن معماری سازمانی را ضرورتی غیرقابل اجتناب برای سازمان‌های بزرگ دانسته، و حیات سازمان‌های بزرگ را وابسته به معماری سازمانی می‌داند ^[۲۸] .

۲-۲۷- انواعچارچوبهایمعماریسازمان

۱- Extended Enterprise Architecture Framework (E2AF)

۲- Enterprise Architecture Planning (EAP)

۳- Federal Enterprise Architecture Framework (FEAF)

۴- Treasury Enterprise Architecture Framework (TEAF)

۵- The Open Group Architecture Framework (TOGAF)

۶- Zachman Framework (ZF)

۷- Integrated Architecture Framework (IAF)

۸- Joint Technical Architecture (JTA)

۹- C4ISR and DoDAF

۱۰- Department of Defense Technical Reference Model (DoD TRM)

۱۱- Technical Architecture Framework for Information Management (TAFIM)

۱۲- Computer Integrated Manufacturing Open System Architecture (CIMOSA)

۱۳- Purdue Enterprise Reference Architecture (PERA)

۱۴- Standards and Architectures for eGovernment Applications (SAGA)

۲-۲۸- تشریح چارچوب زاکمن

جان زاکمن یکی از پیشگامان معماری سیستم‌های اطلاعاتی است که پیشتر در شرکتIBMمشغول بود و هم اکنون هم به عنوان استراتژیست فناوری اطلاعات و معماری سازمانی و مدرس معماری اطلاعات در شرکت زیفا (Zifa) فعالیت می‌کند.