۱-۷- چارچوب نظری پژوهش
چارچوب نظری الگویی است که محقق بر اساس آن روابط بین عواملی که در ایجاد مسئله مهم تشخیص داده شده اند، نظریه پردازی میکند. درمجموع، چارچوب نظری به رابطه بین متغیرهایی مانند متغیرهای مستقل، وابسته، مداخله گر و تعدیل گر که تصور می شود در پاسخ و حل مسئله نقش دارند می پردازد. ایجاد چنین چارچوبی در برقراری و ساخت فرضیهها، آزمون آن ها و همچنین تکمیل درک پژوهشگر کمک میکند (خاکی، ۱۳۸،ص ۳).
حسابرسان به طور کلی کیفیت سیستم کنترل داخلی شرکت تحت رسیدگی را به جهت تعیین وبرنامه ریزی میزان وروند کارحسابرسی بررسی وارزیابی میکنند. براین اساس، استانداردهای پذیرفته شده ی حسابرسی (GAAS) دراستانداردشماره ی ۳۱۵، به ضرورت ارزیابی کیفیت سیستم کنترل داخلی به وسیله ی حسابرس مستقل وبدست آوردن یک شناخت مناسب از واحد اقتصادی ومحیط کنترل داخلی قبل از شروع فرایند حسابرسی را تأکید میکنند.
۱-۸- قلمرو پژوهش
در این پژوهش به منظور گرد آوری داد ها از روش پرسشنامه ای استفاده شده است .
این پژوهش از نظر هدف کاربردی و با در نظر گرفتن معیار زمان مقطعی است .
قلمرومکانی پژوهش حاضرنیزکلیه حسابرسان ارشد وبالاتر و حسابرسان عضو انجمن حسابداران رسمی ایران است.
و قلمروزمانی تحقیق حاضر سال ۹۳ میباشد.
۱-۹- متغیرهای مستقل و وابسته
در این تحقیق برای پاسخ دادن به سئوال های تحقیق ویا آزمون فرضیهها ، تشخیص متغیرها امری ضروری است. در این تحقیق دونوع متغیردرنظرگرفته شده است.
الف) متغیرهای مستقل: یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعدازانتخاب، دخالت یا دستکاری شدن توسط محقق، مقادیری را می پذیردتا تأثیرش برروی متغیر دیگر(متغیروابسته)مشاهده شود بنابرین در این پژوهش متغیرهای مستقل را همان گونه که درفرضیات پژوهش ذکرشده است، می توان برخی اجزاء کنترل داخلی(محیط کنترلی، فعالیتهای کنترلی وارزیابی ریسک) را نام برد.
ب) متغیروابسته: متغیری است که تغییرات آن تحت تأثیرمتغیرمستقل قرارمی گیرد. براین اساس درپژوهش حاضرمتغیر وابسته اثربخشی برنامه حسابرسی است که تحت تأثیرمتغیرهای مستقل قرارمی گیرد.
۱-۱۰- تعاریف مفاهیم و واژه ها
تعاریف مفهومی
کنترلهای داخلی
کنترلهای داخلی فرایندی است که به وسیله مدیریت و سایر کارکنان طراحی و اجرامی شود تا از دستیابی به اهداف واحد مورد رسیدگی در زمینه قابلیت اعتماد گزارشگری مالی، اثربخشی و کارایی عملیات و رعایت قوانین و مقررات مربوط، اطمینانی معقول به دست آید . از این رو، کنترلها ی داخلی برای شناسایی آن دسته از خطرهای تجاری طراحی و اجرا می شود که دستیابی به هریک از این اهداف را تهدید
میکند.(کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابرسی، ۳۱۵ ).
محیط کنترلی
محیط کنترلی، وظایف راهبری و مدیریتی و نگرش، آگاهی و اقدامات مدیریت نسبت به کنترلهای داخلی و اهمیت آن در واحد مورد رسیدگی را در بر میگیرد. محیط کنترلی با تنظیم جو واحد تجاری، برهشیاری کنترلی کارکنان اثر میگذارد. محیط کنترلی، اساس کنترلهای داخلی اثربخش است و نظم و ساختار را به وجود می آورد. (کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابرسی، ۳۱۵ ).
فعالیتهای کنترلی
خط مشی ها و روشهایی است که از اجرای دستورهای مدیریت،اطمینان میدهد. فعالیتهای کنترلی، اعم از پیشبینی شده در سیستمهای دستی یا رایانه ای، اهداف متعددی دارد و در بخشها و سطوح سازمانی مختلف اجرا می شود. نمونه هایی از فعالیتهای کنترلی، شامل موارد مرتبط با موضوعات زیر است:تصویب – بررسیهای عملکرد- پردازش اطلاعات- کنترلهای فیزیکی- تفکیک وظایف.(کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابرسی، ۳۱۵ ).
ارزیابی ریسک:
فرایند ارزیابی خطر توسط واحد تجاری به معنی فرایند شناسایی و برخورد با خطرهای تجاری و نتایج آن است . برای مقاصد گزارشگری مالی، فرایند ارزیابی خطر توسط واحدتجاری شامل نحوه شناسایی خطر های مربوط به تهیه صورتهای مالی، طبق استانداردهای حسابداری، برآورد اهمیت آن ها، ارزیابی احتمال وقوع آن ها و تعیین اقدامات لازم برای مدیریت خطر است. (کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابرسی، ۳۱۵ ).
برنامه حسابرسی
برنامه ریزی یعنی تدوین یک طرح کلی و یک طرح تفصیلی(برنامه حسابرسی) برای تعیین نوع و ماهیت، زمان بندی اجرا وحدود روش های حسابرسی مربوط به هر حسابی، هدف برنامه ریزی انجام به موقع و اثربخش حسابرسی است. هدف حسابرس این است که کار حسابرسی چنان برنامه ریزی گردد که به گونه ای اثربخش انجام شود (کمیته تدوین استانداردهای بینالمللی حسابرسی، ۳۰۰ ).
۱ – ۱۱- ساختار کلی پژوهش
فصل اول به کلیات پژوهش اختصاص دارد که شامل بیان مسئله، اهمیت و ضرورت انجام پژوهش، اهداف پژوهش، فرضیه های پژوهش، قلمرو پژوهش و تعریف واژه های عملیاتی متغیرهای پژوهش می پردازیم.
فصل دوم به مبانی نظری و پیشینه پژوهش اختصاص دارد. از آنجایی که موضوع پژوهش به بررسی تاثیر کنترلهای داخلی بر اثربخشی برنامه حسابرسی می پردازد ، بنابرین هر یک از مفاهیم اجزای کنترلهای داخلی، و برنامه حسابرسی به طور جداگانه از نظر مبانی نظری و پیشینه پژوهش، مورد بحث قرار می گیرند.
فصل سوم به روش شناسی پژوهش اختصاص دارد. در این فصل فرضیه های پژوهش و معیار اندازه گیری متغیرها، جامعه آماری، نمونه آماری، روش پژوهش، ابزارهای گردآوری اطلاعات و در نهایت روش های تجزیه و تحلیل داده ها تشریح میگردد.
فصل چهارم به استخراج داده ها و تجزیه و تحلیل اطلاعات اختصاص دارد که شامل آزمون فرضیه های پژوهش و بررسی تحلیلی یافته ها خواهد بود.
فصل پنجم به نتیجه گیری و پیشنهادهای پژوهش اختصاص دارد که تفاسیر نتایج حاصل از آزمون فرضیهها، بحث و نتیجه گیری، محدودیتهای پژوهش و در نهایت پیشنهادهای مبتنی بر انجام پژوهش و برای پژوهش های آتی ارائه میگردد.
فصل دوم
مروری بر تحقیقات انجام شده
۲-۱- مقدمه
گسترش و پیچیدگی روز افزون و شتاب آمیز واحد های اقتصادی در جهان پیشرفته امروز، نیازهای ناشی از کمبود منابع و افزایش رقابت، وجود انواع مخاطرات در زمینههای مالی، اداری و تجاری که هدفها و سیاستهای سازمانی آن ها را چه از درون و چه از برون به شدت تهدید میکند، سبب شده است تا کنترل مستقیم و انفرادی این گونه واحدها ناممکن شود و نیاز به استقرار سیستم اثربخش کنترل داخلی مورد توجه ایشان قرار گیرد. (انصاری و همکاران، ۱۳۸۸)