- شناسایی ارتباط بین سبک مصالحه در مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان
نهایتاً شناسایی موثرترین نوع تعارض سازمانی منتهی به اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان
هدف کاربردی: هدف کاربردی این تحقیق انتخاب سبک مناسب برای ارتقای عملکرد گروهی یا بهینه سازی عملکرد مدیران در مواجهه با شرایط متعارض.
۱-۵) چارچوب نظری تحقیق
چارچوب نظری، بنیانی است که تمامی تحقیق بر آن استوار می شود. این چارچوب، شبکه ای است منطقی[۴]، توصیفی[۵] و پرورده مشتمل بر روابط موجود میان متغیرهایی که در پی اجرای فرآیندهایی چون مصاحبه، مشاهده و بررسی پیشینه تحقیق شناسایی شده اند. چارچوب نظری روابط میان متغیرها را روشن میکند. همان گونه که بررسی پیشینه مبنای چارچوب نظری را تشکیل میدهد، یک چارچوب خوب نیز در جای خود مبنای منطقی لازم برای تدوین فرضیه[۶] های آزمون پذیر را فراهم می آورد (سکاران، ۱۳۸۵: ۹۵-۹۴). در این راستا ادبیات اخیر نشان میدهد که در یک سازمان، تعیین سبک مناسب برای هر سازمان کار چندان ساده ای نیست. یکی از موانع عمده تحقق هدف های یک سازمان، وجود تناقص در بین افراد است. تعارض به عنوان جزیی اجتناب ناپذیر و لاینفک از زندگی سازمانی قلمداد می شود که اغلب به علت ویژگی های سازمانی پدید میآید (نکویی مقدم، پیرمرادی، ۱۳۸۷: ۱۰۶).
۱-۶) فرضیه های تحقیق
بر اساس مدل تحقیق، فرضیه های این تحقیق عبارتند از:
فرضیه اصلی:
بین سبک های مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان رابطه وجود دارد.
فرضیه های فرعی:
۱- بین سبک همکاری در مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان رابطه وجود دارد.
۲- بین سبک سازش در مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان رابطه وجود دارد.
۳- بین سبک مصالحه در مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان رابطه وجود دارد.
۴- بین سبک رقابت در مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان رابطه وجود دارد.
۵- بین سبک اجتناب در مدیریت تعارض و اثربخشی سازمانی در بیمه سلامت استان گیلان رابطه وجود دارد.
۱-۷) تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
عملیاتی کردن یا تعریف عملیاتی[۷] یک مفهوم به این جهت است که آن مفهوم قابل اندازه گیری[۸] شود و این امر از طریق دقت در ابعاد و خصوصیات رفتاری متعلق به آن مفهوم و طبقه بندی کردن آن به عناصر قابل مشاهده و قابل اندازه گیری میسر است (سکاران، ۱۳۸۵: ۹۵). تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق به شرح پیش رو میباشد:
۱-۷-۱) متغیر وابسته[۹]_ اثربخشی سازمانی
اثربخشی سازمانی عبارت از میزانی است که یک سازمان با استفاده از منابع خاص و بدون هدر دادن منابع خود و بدون فرسوده کردن غیرضروری اعضا و جامعه خود، اهدافش را برآورده میکند. در واقع اثربخشی سازمانی، درجه نزدیکی یک سازمان به هدف هایش را نشان میدهد (رضایی صوفی و دیگران، ۱۳۹۱: ۶۲)؛ که در این تحقیق، اثربخشی سازمانی تحت عنوان متغیر وابسته و با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه استاندارد (مهرزاد حمیدی، ۱۳۸۲)، اندازه گیری می شود.
۱-۷-۲) متغیر مشاهده شده (مستقل[۱۰]) _ سبک مدیریت تعارض
مدیریت تعارض مدیریتی است که بتواند در شرایطی که تعارض وجود دارد به بهترین شکل سازمان را اداره کند (مشبکی، ۱۳۸۵)؛ که در این تحقیق سبک های مدیریت تعارض سازمانی تحت عنوان متغیر مستقل و با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه استاندارد سبک های مدیریت تعارض (راهیم، ۱۹۸۳)، اندازه گیری می شود.
کنت توماس[۱۱] پنج سبک اصلی برای مدیریت تعارض معرفی می کند: سبک رقابتی[۱۲]، سازش[۱۳]، مصالحه[۱۴]، همکاری[۱۵] و اجتناب (کان، ۲۰۰۸: ۱۳۳۷). هر یک از این سبک ها بر اساس ترکیب دو بعد توجه به خود و توجه به دیگران است (دوبرین، ۲۰۰۴: ۱۹۳). شناخت این سبک ها به حل درست و مؤثر تعارض و مدیرت کارآمد آن کمک می کند. سبک های مختلف تعارض عبارتند از: (فیاضی، ۱۳۸۸: ۹۶-۹۵)
-
- سبک همکاری: با بهره گرفتن از این سبک، خواسته های هر دو طرف تعارض تامین می گردد. انتخاب این سبک به افراد کمک می کند تا به گونه ای کنار هم کار کنند که همه برنده باشند. با بهره گرفتن از این سبک، افراد در جستجوی راه حل هایی هستند که با علایق آن ها متناسب باشد و باعث حفظ ارتباطات خوب و مؤثر نیز شود.
-
- سبک سازش: افرادی که این سبک را انتخاب می کنند، از علایق و خواسته های خود می گذرند و به دیگران اجازه می دهند به خواسته هایشان دست یابند. بسیاری از این افراد معتقدند که داشتن یک رابطه دوستانه خوب از هر چیز دیگری مهم تر است.
-
- سبک مصالحه: افراد زمانی از این سبک استفاده می کنند که به دنبال به دست آوردن تمام خواسته ها و علایق خود نیستند؛ یعنی ارضای برخی نیازها برایشان کافی است. در این روش، انعطاف پذیری، مبادله و مذاکره جایگاه ویژه ای دارد.
-
- سبک رقابت: انتخاب این سبک بدین معنــی است که یک طرف، علایق و خواسته های خود را مقدم بر دیگران می داند. استفاده از چنین سبکی باعث ایجاد وضعیت برنده- بازنده میشود.
- سبک اجتناب: افرادی که این سبک را انتخاب می کنند، خود را درگیر نمی کنند. آن ها نه به خواسته های خود توجهی دارند و نه به خواسته های دیگران توجه دارند. تکیه کلام آن ها این است: شما خودتان تصمیم بگیرد و مرا معاف کنید.
۱-۸) قلمرو تحقیق
-
- قلمرو موضوعی- تحقیق حاضر از نظر موضوعی در حوزه رفتار سازمانی و مدیریت، مورد مطالعه قرار میگیرد.
-
- قلمرو زمانی- مطالعه، بررسی و جمع آوری اطلاعات در زمینه مورد تحقیق، در زمستان ۱۳۹۲ صورت گرفته است.
- قلمرو مکانی- قلمرو مکانی این تحقیق، سازمان بیمه سلامت استان گیلان میباشد.
فصل دوم
مروری بر ادبیات
بخش اول
سبک های مدیریت تعارض
بخش اول
سبک های مدیریت تعارض
۲-۱-۱) مقدمه