-
- اهمیت و ضرورت تحقیق
حرکت به سوی جامعه های مبتنی بر دانش مقوله ای است که امروزه در همه جا مورد بحث واقع می شود . ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات و نفوذ آن به تمامی ابعاد زندگی بشر، پارادایم های جدیدی را پیش روی همگان قرار داده و زندگی بشر را متحول ساخته است . سازمان‌ها نیز از این امر مستثنی نبوده و در همین راستا دچار تغییرات و تحولات زیادی شده اند. سازمان‌ها در عصر تحولات روز افزون و شتابان، به منظور کسب مزیت رقابتی و جهت ادامه بقا و حیات و مقابله با شرایط متغیر محیطی ، به استفاده از ابزارهای مدیریتی نوین ، تکنیک ها و اصول نو رو آورده اند. مدیریت دانش به عنوان یکی از آخرین مباحث سازمانی مطرح شده و در همین راستا به کمک سازمان آمده است. (نوروزیان،۱۳۸۵)
مدیریت دانش ، علم ماندن و پیشرفت کردن در سبز فایل است و مسلح نشدن به آن به مثابه عدم استفاده از ماشین الات کشاورزی و استفاده از گاو آهن در قرن بیستم است.
مدیریت دانش منافع بیشماری را برای سازمان‌ها به ارمغان می آورد، فرصت هایی برای صرفه جویی های اساسی، بهبودهای قابل توجه در عملکرد افراد و دیگر مزایای رقابتی را فراهم می‌کند. سازمان هایی که برنامه های مدیریت دانش را به کار می گیرند از مزایای آن که شامل، افزایش همکاری ها، ارتباطات سازمانی بهبود یافته، بهبود مهارت های کارکنان، اتخاذ تصمیمات بهتر، و افزایش نوآوری در سازمان است بهره می گیرند (Albert, 2009).
مدیریت دانش مورد توجه روز افزون سازمان هایی است که می خواهند منافعی را از این زمینه ی نو ظهور کسب کنند. با نگاهی به تعداد مقالات منتشر شده در خصوص این موضوع، به روند صعودی این توجه پی می بریم.
برای مثال در پایگاه اطلاعات مقالات پرو-کووست در سال ۱۹۹۵ حدود ۴۵ مقاله مرتبط با این موضوع موجود بوده ، که این تعداد در سال ۲۰۰۶ به حدود ۸۰۰۰ مقاله افزایش یافته و در اوایل سال ۲۰۱۰ تعداد مقالات در این خصوص بیش از ۲۳۰۰۰ مورد رسیده است.
دانش قابلیتی اصلی برای سازمان هاست و بنابرین نیاز به مدیریت دارد (Skyremi, 1999). با مدیریت مناسب و صحیح دانش، هر سازمانی می‌تواند پایدارتر، منعطف تر، هوشمندتر، و نوآورانه تر شود؛ و در نتیجه اثربخشی و عملکرد خود را بهبود دهد (هلم و همکاران،۲۰۰۶).
در جهان امروز، رشد دانش در زمانه ی اخیر بسیار سریع بود به گونه ای که در قرن بیستم، ۸۰ درصد یافته های فن آوری و دانش و نیز ۹۰درصد تمام دانش و اطلاعات فنی در جهان تولید شده است و هر پنج سال و نیم حجم دانش دو برابر می شود و عمر متوسط آن کمتر از ۴ سال و تعبیر” عصر انفجار دانش” کاملاً مبین این عصر می‌باشد. تمامی این مسائل و وضوح تغییرات ایجاد شده در روند اقتصاد جهانی و توجه صنایع و شرکت های پیش رو به حفظ موقعیت خود در بازارهای جهانی، باعث خلق مفهوم و دانشی جدید تحت عنوان “مدیریت دانش” گردیده است. مدیریت دانش فرایندی است که طی آن سازمان به تولید ثروت از دانش یا سرمایه فکری خود می پردازد.
هر چند سازمان های بسیاری در زمینه ی توسعه ی دانش در سطوح متفاوت سرمایه گذاری کرده و موفق بوده اند، اما سازمان های بسیاری نیز با شکست مواجه شده اند. فقدان ساز و کارهای صحیح ارزیابی و پیاده سازی مدیریت دانش، این نوع سرمایه گذاری را در ذهن مدیران تنها به یک هزینه ی اضافی تبدیل کرده‌است. از این رو سازمان ها باید محیطی را برای اشتراک، انتقال و تبادل دانش در میان اعضای خود به وجود آورند و در بستر سازی و شناسایی عوامل زمینه ای برای استقرار مدیریت دانش در سازمان بکوشند (بالوگان،۲۰۰۴).
بسترها و زیرساخت های لازم جهت استقرار و کاربرد سیستم نوینی مانند مدیریت دانش از این لحاظ حائز اهمیت است که پیاده سازی این سیستم بدون توجه به آماده بودن بسترها و نقاط قوت و ضعف آن ها، غالباً با شکست و ناکامی مواجه خواهد شد.
لذا محققین در این پژوهش عقیده دارند تا با به کارگیری سیستم مدیریت دانش، از طریق جریان یافتن اصولی دانش و توزیع مناسب آن در سازمان، هم بر سرعت و هم بر کیفیت خدمات سازمان افزوده خواهد شد.
-
- جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق
تا کنون در هیچ یک ازشرکت های حمل و نقل استقرار مدیریت دانش امکان سنجی نشده است. که با توجه به اهداف تحقیق حاضر این اقدام در زمان تعیین شده (سال ۹۲) توسط محققین صورت خواهد گرفت؛ که در نوع خود نوآوری محسوب می‌گردد.
-
- اهداف مشخص تحقیق
۱-۵-۱- هدف اصلی
بررسی آماده گی شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس از نظر وضعیت زیر‌ساخت‌های لازم جهت استقرار مدیریت دانش.
۱-۵-۲- اهداف ویژه
۱٫ بررسی مناسب بودن شرایط نظام فناوری اطلاعات در و شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش.
۲٫ بررسی مناسب بودن شرایط ساختار سازمان در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش.
۳٫ بررسی مناسب بودن شرایط فرهنگ سازمانی در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش.
۴٫ بررسی مناسب بودن شرایط منابع انسانی در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش.
-
- سؤالات تحقیق
۱-۶-۱- سؤال اصلی
آیا شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس از نظر وضعیت زیر‌ساخت‌های لازم جهت استقرار مدیریت دانش آمادگی لازم را دارد؟
۱-۶-۲- سؤالات فرعی
-
- آیا نظام فناوری اطلاعات در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش از شرایط مناسبی برخوردار است؟
-
- آیا ساختار سازمان در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش از شرایط مناسبی برخوردار است؟
-
- آیا فرهنگ سازمانی در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش از شرایط مناسبی برخوردار است؟
آیا منابع انسانی در شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس جهت استقرار مدیریت دانش از شرایط مناسبی برخوردار است؟
- قلمرو تحقیق
قلمرو تحقیق در قالب سه بخش کلی قابل بررسی است که به شرح ذیل تقسیم‌بندی و معرفی می‌گردد.
۱-۷-۱- قلمروموضوعی: تحقیق حاضر به امکان سنجی استقرار مدیریت دانش در صنعت حمل و نقل (مطالعه موردی شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس) پرداخته است.
۱-۷-۲- قلمرومکانی: قلمرو مکانی تحقیق را می‌توان به صورت مستقیم شرکت حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس دراستان تهران دانست و به صورت غیر مستقیم مراکز حمل و نقل وابسته به شرکت دراستان تهران می‌باشد وجامعه آماری این تحقیق کارکنان این شرکت ومراکزآن می‌باشند.
۱-۷-۳- قلمرو زمانی: می‌توان قلمرو زمانی نتایج تحقیق حاضر را به سال ۱۳۹۲ (به شکل مقطعی) تعمیم داد؛ و از نظر فرایند اجرا و دستیابی به اطلاعات نیز قلمرو زمانی مقطعی و محدود به سال ۱۳۹۲ می‌باشد.
-
- تعریف مفهومی واژه ها
